Τα πρόσωπα του 2013
Οι πολιτικοί, οι καλλιτέχνες, οι οικονομικοί παράγοντες, οι αθλητές και όλοι όσοι μας απασχόλησαν
Πρωθυπουργός της Ελλάδας - Αντώνης Σαμαράς
«H σταδιοδρομία του ανέκαθεν ταλαντευόταν ανάμεσα στη φλογερή εθνικιστική ρητορική και στη νηφαλιότητα ενός statesman». Με τα παραπάνω λόγια περιέγραψε τον έλληνα Πρωθυπουργό η αμερικανική εφημερίδα «The Wall Street Journal» σε πρόσφατο άρθρο της. Ο 62χρονος πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας το 2013 επιβεβαίωσε την πολιτική φυσιογνωμία του και ξεδίπλωσε μια σειρά κινήσεων υψηλού ρίσκου, όπως ήταν το αιφνίδιο κλείσιμο της ΕΡΤ, οι κάθε τύπου συγκρούσεις, διαφωνίες και παλινωδίες με την τρόικα, το «σκληρό ροκ» με τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και η εξάρθρωση της Χρυσής Αυγής. Η κυβέρνησή του εισπράττει ασφαλώς τη φθορά της επιβληθείσης εκ της Εσπερίας λιτότητας, μα ο ίδιος και οι στενοί συνεργάτες του επιμένουν για το φως στο τέλος του τούνελ, ειδικώς μετά την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος. Ο πολυσχιδής Πρωθυπουργός, ο οποίος υπόσχεται δωρεάν Wi-Fi σε όλη την επικράτεια και αναφέρεται στον Νέλσον Μαντέλα από το βήμα της Βουλής, είναι ένας πολιτικός άνδρας με πολυποίκιλες αναφορές, ο οποίος έχει κληθεί να κυβερνήσει σε μια κρίσιμη περίοδο. – ΗΛΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ
Υπουργός Οικονομικών - Γιάννης Στουρνάρας
Ο Γιάννης Στουρνάρας υπήρξε εξαρχής ξεκάθαρος: έφτασε στο υπουργείο Οικονομικών ως μη πολιτικό πρόσωπο, ως ένας τεχνοκράτης, ο οποίος κλήθηκε να αναλάβει έναν καθοριστικό ρόλο σε μια κρίσιμη στιγμή, αλλά και να ενσαρκώσει τη συναίνεση μεταξύ Νέας Δημοκρατίας και ΠαΣοΚ. Η εφετινή διαδρομή που διέγραψε ο 57χρονος οικονομολόγος στο κτίριο της οδού Καραγεώργη Σερβίας θα μπορούσε να παρομοιαστεί με σχοινοβασία. Από τις συνομιλίες με την τρόικα για τα κάθε τύπου «προαπαιτούμενα», την οργή της αντιπολίτευσης, η οποία μοιραία τον αντιμετώπισε ως «poster boy του μνημονίου», ως την αμφισβήτηση που εισέπραξε από βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας με κορωνίδα τον φόρο ακίνητης περιουσίας και τη συμμετοχή σε πολλές φορτισμένες συνεδριάσεις του Eurogroup, ο Γιάννης Στουρνάρας διατήρησε την ψυχραιμία του. Πριν από λίγες ημέρες, σε συνεδρίαση του Ecofin, οι 27 υπουργοί Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης του τραγούδησαν «Happy birthday» για τα γενέθλιά του, προεξάρχοντος μάλιστα του Γερμανού Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Ακόμη και αν πίσω στην Ελλάδα
ο Μιχάλης Ταμήλος εξανίστατο για την υπερφορολόγηση... – ΗΛΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ
Βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ - Ζωή Κωνσταντοπούλου
Η χρονιά άρχισε με μια βροχή παραπολιτικών σχολίων για τη συμμετοχή της δικηγόρου και βουλευτού του ΣΥΡΙΖΑ στην Εξεταστική Επιτροπή για τη λίστα Λαγκάρντ, μια επιτροπή η οποία, ούτως ή άλλως, χαρακτηρίστηκε «λάκκος των λεόντων». Η άκαμπτη προσήλωση, οι εξωφρενικά υψηλοί τόνοι και η ακατανίκητη διάθεση για ρήξη της 37χρονης υπεύθυνης του τομέα Δικαιοσύνης και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΣΥΡΙΖΑ ήταν ήδη γνωστά από πέρυσι, αλλά εφέτος επαληθεύτηκαν. Η παρουσία της στο προαύλιο της ΕΡΤ κατά την επέμβαση των ΜΑΤ και το σχετικό σατιρικό σχόλιο του σκιτσογράφου των «Νέων», Δημήτρη Χαντζόπουλου, πυροδότησαν μια φλογισμένη δημόσια συζήτηση περί σεξισμού στην πολιτική και περί λογοκρισίας στον Τύπο. Επιπλέον, η Ζωή Κωνσταντοπούλου προκάλεσε αναστάτωση ψηφίζοντας, αντίθετα στην κομματική γραμμή, «παρούσα» κατά την ψηφοφορία του νομοσχεδίου που θα επέτρεπε τη διακοπή της κρατικής χρηματοδότησης της Χρυσής Αυγής, αλλά και στην ψηφοφορία για την άρση της ασυλίας του συναδέλφου της, βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Γιώργου Σταθάκη. – ΗΛΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ
Γενικός Γραμματέας της Χρυσής Αυγής - Νίκος Μιχαλολιάκος
Κατά κάποιον τρόπο, το 2013 ήταν η χρονιά του. Οσοι είχαν ασχοληθεί με τον φάκελο της Χρυσής Αυγής κατά την τελευταία 20ετία γνώριζαν πολλά για τον «καθ’ ημάς φύρερ», τον 56χρονο μαθηματικό Νίκο Μιχαλολιάκο. Ωστόσο φαντάζει εντυπωσιακός ο όγκος των πληροφοριών που είδαν το φως της δημοσιότητας το περασμένο φθινόπωρο, καθώς συνέβαιναν οι συλλήψεις στελεχών και βουλευτών της οργάνωσης μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Στα «χέρια-που-χαιρετούν-ναζιστικά-αλλά-είναι-καθαρά» του φερόμενου ως αρχηγού εγκληματικής οργάνωσης πέρασαν χειροπέδες και πλέον ο ίδιος, κάτοικος Κορυδαλλού, καθώς και πολλά από τα πρωτοπαλίκαρά του εντός και εκτός Βουλής, κατηγορούνται για βαρύτατα αδικήματα. Εμβληματική παραμένει η εικόνα του να εξέρχεται από τη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής, σφίγγοντας τους μυς του προσώπου του και κρατώντας ένα τετράγωνο τσαντάκι προκειμένου να κρύψει τις χειροπέδες του. – ΗΛΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ
Βουλευτής της Δημοκρατικής Αριστεράς - Μαρία Ρεπούση
Με σύσσωμα τα εγχώρια, νεοσυντηρητικά «γεράκια» να θέλουν ήδη από την ατυχή διατύπωση περί «συνωστισμού» στο λιμάνι της Σμύρνης σε σχολικό εγχειρίδιο το 2006 να τη δουν να καίγεται σαν μάγισσα στην πυρά, είναι δύσκολο να μη συμπονέσει κάποιος τη Μαρία Ρεπούση. Η 59χρονη καθηγήτρια Ιστορίας και Ιστορικής Εκπαίδευσης στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και από το 2012 βουλευτής της Δημοκρατικής Αριστεράς προέβη εφέτος σε παρεμβάσεις οι οποίες προκάλεσαν τη γνωστή θύελλα. Την άνοιξη είδε το φως της δημοσιότητας επιστολή της σε μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας στην οποία εξέφραζε τις ενστάσεις της για την αναγνώριση των γενοκτονιών από το αντιρατσιστικό νομοσχέδιο το οποίο προώθησε ο τότε υπουργός Δικαιοσύνης Αντώνης Ρουπακιώτης. Οι προτάσεις της το περασμένο φθινόπωρο για αντικατάσταση των θρησκευτικών από το μάθημα της θρησκειολογίας και για διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών κειμένων από μετάφραση για τους μαθητές που δεν επιθυμούν να ακολουθήσουν κλασικές σπουδές την επανέφεραν στο προσκήνιο. – ΗΛΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ
Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ - Αλέξης Τσίπρας
Αν το μεγαλύτερο επίτευγμα του Αλέξη Τσίπρα για το 2012 ήταν η ανάδειξη του ΣΥΡΙΖΑ σε κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, η διατήρηση και η εμπέδωση του παραπάνω στάτους συνιστούν μια αντίστοιχης αξίας επιτυχία. Κατά το ιδρυτικό συνέδριο του Ιουλίου, ο ΣΥΡΙΖΑ μετασχηματίστηκε σε κόμμα, ενώ καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, διατηρήθηκε η νεοαποκτηθείσα εκλογική βάση. Επιπλέον, ο Αλέξης Τσίπρας χρειάστηκε να δώσει πολλές απαντήσεις το 2013. Επρεπε να αποκριθεί στις κατηγορίες της κυβέρνησης για λαϊκισμό, στους συντηρητικούς κύκλους της Νέας Δημοκρατίας που εμπνεύστηκαν τη «θεωρία των δύο άκρων», στην εσωτερική αντιπολίτευση της Αριστερής Πλατφόρμας, στις τοποθετήσεις υπέρ της δραχμής και στις εμπρηστικές παρεμβάσεις του Πέτρου Τατσόπουλου. Επιπλέον, «περνώντας στην αντεπίθεση», ο 39χρονος πολιτικός αρχηγός κατέθεσε πρόταση μομφής, η οποία στοίχισε στην κυβέρνηση μία βουλευτή. Τις τελευταίες ημέρες διεκδικεί και επισήμως την προεδρία του Ευρωκοινοβουλίου ως υποψήφιος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς. – ΗΛΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ
Πρύτανης του ΕΚΠΑ - Θεοδόσης Πελεγρίνης
Το 2013 θα γνωρίσει το πιο ταραχώδες ακαδημαϊκό εξάμηνο στην ιστορία του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Πρωταγωνιστής, ο πρύτανης Θεοδόσης Πελεγρίνης, που έπειτα από εκείνο το «Σκλάβος είναι αυτός που περιμένει να έρθει κάποιος να τον απελευθερώσει» (στα Προπύλαια, το 2011) ηγείται ενός απροσδιόριστου κοινωνικού μετώπου ενάντια στην κυβέρνηση, στον υπουργό Παιδείας, στην «πέμπτη φάλαγγα του Φράνκο» (όπως βαφτίζει το Συμβούλιο του ΕΚΠΑ), στους τροϊκανούς κ.ο.κ. Ο πρώτος εν ενεργεία πρύτανης στην Ιστορία του ελληνικού κράτους που παραπέμπεται στο Πειθαρχικό Συμβούλιο κατηγορείται, μεταξύ άλλων, για παράβαση καθηκόντων, αλλά και για το «ασύμβατο» των πρυτανικών καθηκόντων με τις καλλιτεχνικές του ανησυχίες (αποκορύφωμα η στιγμή που ενδύθηκε τον πορφυρό χιτώνα του Ιουλιανού σε θεατρική σκηνή στο Παρίσι την ώρα που η Αθήνα «φλεγόταν»). Αν μη τι άλλο, δεν βιώνει αυτό που τον φοβίζει περισσότερο: την αδιαφορία: «Με “σκοτώνει” να δω φοιτητή να φεύγει από το μάθημά μου. Αν το κάνει θεατής; Ακόμη χειρότερα». – ΛΕΝΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Καθηγητής στο Tμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας στο Παντείο, μέλος της κίνησης των «58» - Γιάννης Βούλγαρης
Ηδη από την αρχή της περιπέτειας την οποία ονομάζουμε «ελληνική κρίση χρέους», ο 62χρονος καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο είχε υπογράψει μερικά από τα πλέον διεισδυτικά άρθρα σχετικά με την κατάσταση στη χώρα. Το 2013 εξέδωσε το βιβλίο του «Η μεταπολιτευτική Ελλάδα 1974-2009» (εκδ. Πόλις), όπου επιχειρεί μια σφαιρική αποτίμηση των επιτυχιών και των αποτυχιών της Μεταπολίτευσης. Είναι πολύ νωρίς για να συμπεράνει κάποιος αν το προσκλητήριο «για μια ισχυρή Κεντροαριστερά» των 58 προσωπικοτήτων, ανάμεσα στους οποίους δεσπόζει ο Γιάννης Βούλγαρης, αποτελεί μια πολιτική ενσάρκωση του παραπάνω μεταρρυθμιστικού δημόσιου λόγου. Ωστόσο, ο ίδιος έδωσε ένα ξεκάθαρο στίγμα, όντας κεντρικός ομιλητής στην πρόσφατη εκδήλωση στο θέατρο Ακροπόλ: «Εμείς δεν φτιάχνουμε νέο κόμμα, ούτε άλλη μια Κεντροαριστερά – κυκλοφορούν πολλές τελευταία (...) Είμαστε ενεργοί πολίτες». – ΗΛΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ
Βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, συγγραφέας - Πέτρος Τατσόπουλος
Ο Πέτρος Τατσόπουλος δεν θα πάψει ποτέ να προκαλεί δονήσεις. Στο εσωτερικό του κόμματός του η δυσφορία άρχισε να γίνεται έντονη, καθώς ο συγγραφέας βγαίνει σε κανάλια και ραδιόφωνα και διαφωνεί με την πολιτική του κόμματος, «καρφώνει» στελέχη όπως ο Παναγιώτης Λαφαζάνης και Ζωή Κωνσταντοπούλου, ενώ κάνει αναφορές ακόμη και για «ζαχαριαδικές αντιλήψεις». «Δεν αισθανόμαστε καλά με τον Τατσόπουλο» έλεγε ο Πάνος Σκουρλέτης. «Συνεργάζομαι με τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά δεν είμαι ΣΥΡΙΖΑ. Τους σπάω τα νεύρα» εξηγήθηκε ο ίδιος. Αυτό δεν μπορεί κανείς να το αμφισβητήσει. Ούτε ότι διαθέτει φαντασία στις παρομοιώσεις.
Ο Γλέζος είναι σαν τον Μαθουσαλίξ, ο Πάγκαλος σαν τους γέρους του «Muppet Show», ο Μιχαλολιάκος σαν Χίτλερ-μπρελόκ. Ολος ο (πολιτικός) κόσμος μια σκηνή. Το ρεπερτόριο; Σταθερά ιλαροτραγωδία. – ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΑΣΤΡΑΠΕΛΛΟΥ
Σκηνοθέτης, καλλιτεχνικός διευθυντής Εθνικού Θεάτρου - Σωτήρης Χατζάκης
Εφυγε από το ΚΘΒΕ και ανέλαβε χρέη καλλιτεχνικού διευθυντή του Εθνικού στη θέση του Γιάννη Χουβαρδά. Και ξαφνικά ο συνθέτης Σταύρος Ξαρχάκος υπέβαλε την παραίτησή του από την προεδρία του ΔΣ του Εθνικού Θεάτρου. Αιτία ή αφορμή – κανείς δεν μπορούσε να γνωρίζει με σαφήνεια – ήταν τα ονόματα-«κράχτες» που συμπεριέλαβε στο πρόγραμμα της σεζόν 2013-2014 ο Σωτήρης Χατζάκης: Λάκης Λαζόπουλος και Πέτρος Φιλιππίδης. Επικαλούμενος τον εκπαιδευτικό χαρακτήρα που οφείλει να έχει το Εθνικό, προτίμησε να αποχωρήσει διαχωρίζοντας τη θέση του.
Ακολούθησε η αποχώρηση του Δημήτρη Μαυρίκιου που επρόκειτο να ανεβάσει τον Μάρτιο την «Κόλαση» από τη «Θεία Κωμωδία» του Δάντη, αλλά ένιωσε ότι ο καλλιτεχνικός διευθυντής αθετούσε τις υποσχέσεις του. Οι επικριτές του αναφέρουν προβλήματα συνεννόησης και με άλλους σκηνοθέτες που μέχρι σήμερα θέτουν σε κίνδυνο και άλλες προγραμματισμένες πρεμιέρες, το πάγωμα περιοδείας μιας επιτυχημένης παράστασης και ταυτόχρονα δηλώσεις μεγαλομανίας. Οι υποστηρικτές του αντιτείνουν ότι κάθε αλλαγή χρειάζεται τον χρόνο της για να αποδώσει. – ΑΣΤΕΡΟΠΗ ΛΑΖΑΡΙΔΟΥ
Θεατρικός συγγραφέας - Δημήτρης Δημητριάδης
Ο θεατρικός συγγραφέας και στοχαστής είχε την τιμητική του τη χρονιά που μας πέρασε. Η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών τίμησε τον δημιουργό του κειμένου-ορόσημο «Πεθαίνω σαν χώρα» με τη διεθνή αναγνώριση, όπως του αρμόζει. «Ο κυκλισμός του τετραγώνου», ένα έργο του που είχε κάνει παγκόσμια πρεμιέρα στο Odeon του Παρισιού το 2010, ανέβηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά, ενώ με τη μορφή αναλογίου παρουσιάστηκαν ακόμη τρία έργα του. Η «Εκκένωση», σε σκηνοθεσία Γιάννη Κόκκου, ο «Φαέθων» από την ομάδα Vasistas και «Το άγγιγμα του βυθού», σε σκηνοθεσία Ελλης Παπακωνσταντίνου. Και σε αυτό που θα μπορούσε να οριστεί ως «έτος Δημητριάδη», ο Μιχαήλ Μαρμαρινός παρουσίασε ξανά το «Insenso» στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, ενώ οι Bijoux de Kant παρουσιάζουν αυτές τις ημέρες τον ανέκδοτο «Πολιτισμό». Ο Δημήτρης Δημητριάδης αναγεννήθηκε ως συγγραφέας. – ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΑΣΤΡΑΠΕΛΛΟΥ
Σκηνοθέτης - Αλέξανδρος Αβρανάς
Λίγοι γνώριζαν το όνομά του πριν από τον Σεπτέμβριο. Και όταν λέμε λίγοι εννοούμε την «πιάτσα» του ελληνικού σινεμά και όσους κινηματογραφόφιλους είχαν δει το 2008 την πρώτη του ταινία, το «Without». Στις αρχές του φθινοπώρου, από το πουθενά, ο Αλέξανδρος Αβρανάς βραβεύθηκε με τον Αργυρό Λέοντα στο Φεστιβάλ της Βενετίας για τη σκηνοθεσία του «Miss Violence», ενώ ο πρωταγωνιστής του, Θέμης Πάνου, έφερε μαζί του στην Ελλάδα το βραβείο ανδρικής ερμηνείας Coppa Volpi. Παρ’ όλο που η ταινία δεν έκοψε εισιτήρια στην Ελλάδα, δεν μπορούμε παρά να μιλάμε για μια επιτυχία του εγχώριου κινηματογράφου. Ο Αβρανάς, ο σκηνοθέτης με τη χαρακτηριστική
φράντζα που γεννήθηκε στη Λάρισα το 1977, αποτελεί πλέον υπολογίσιμη δύναμη της τέχνης της μεγάλης οθόνης. – ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΑΣΤΟΣ
Ηθοποιός - Αντέλ Εξαρχόπουλος
Οπως συμβαίνει συνήθως, έτσι και στην περίπτωση της Αντέλ Εξαρχόπουλος, η παραφιλολογία αποπροσανατολίζει από την ουσία. Διότι την 20χρονη ηθοποιό δεν τη μάθαμε ούτε χάρη στο ελληνικό επώνυμό της ούτε επειδή εμφανίστηκε γυμνή σε μια ταινία με τολμηρές, σχεδόν hardcore, σκηνές σεξ. Στη «Ζωή της Αντέλ», στο τρίωρο αυτό αριστούργημα όπου η κάμερα βρίσκεται συχνά τόσο κοντά στα πρόσωπα των πρωταγωνιστριών ώστε σχεδόν διακρίνεις στον φακό τα χνότα τους, η νεαρή Γαλλίδα δίνει μια συγκλονιστική ερμηνεία γεμάτη από την αγωνία, την αφέλεια, την απελπισία, αλλά και τη μεταμορφωτική δύναμη που χαρακτηρίζει τον αληθινό, παθιασμένο έρωτα. Η συμμετοχή της στις καμπάνιες μεγάλων οίκων μόδας, οι υποψηφιότητες (ή νίκες) σε βραβεία, είναι η ανταμοιβή της για το θάρρος της. Το δικό μας κέρδος είναι η ανακάλυψη ενός μεγάλου ταλέντου. Θα ασχολούμαστε, λοιπόν, με τις ανούσιες λεπτομέρειες μέχρι την επόμενη σπουδαία ερμηνεία. – ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΑΣΤΟΣ
Ηθοποιός - Μαρία Ναυπλιώτου
«Την τίγρη δεν τη βάζεις σε κλουβί, Mein Ηerr... Την τίγρη δεν τη δάμασε κανείς, Mein Ηerr...»: Η Μαρία Ναυπλιώτου, με κοντό καρέ που αναδεικνύει τόσο ιδανικά τα εξωπραγματικά χαρακτηριστικά του προσώπου της, ήταν εξαιρετική ως Σάλι Μπόουλς, ειδικά όταν βρισκόταν μόνη επί σκηνής: στο θριαμβευτικό «Mein Ηerr» και στο ηττημένο και επίτηδες ξεψυχισμένο «Ελα στο καμπαρέ» που τραγουδούσε λίγο πριν από το φινάλε του μιούζικαλ «Cabaret». Παίζει, χορεύει και τραγουδάει πολύ καλά, ανατινάζοντας το στερεότυπο «όταν έχεις τόση ομορφιά, αποκλείεται να έχεις και τόσο ταλέντο». – ΑΣΤΕΡΟΠΗ ΛΑΖΑΡΙΔΟΥ
Μπασκετμπολίστας - Γιάννης Αντετοκούνμπο
Οσοι βγάζουν τη φανέλα του Φιλαθλητικού συνήθως δεν την αντικαθιστούν με αυτή των Μιλγουόκι Μπακς. Ο Γιάννης Αντετοκούνμπο, όμως, έχει επιβεβαιώσει ότι δεν είναι μια καθημερινή περίπτωση. Από την Α2 της Ελλάδας βρέθηκε να φορά τη γαλανόλευκη και από εκεί να σουτάρει στο ΝΒΑ. Με ύψος 2,06 μ., ο 19χρονος παίρνει 1,8 εκατ. δολάρια και αφήνει πίσω του τις ημέρες που πάσχιζε μαζί με την οικογένειά του για ένα κομμάτι ψωμί. Οι γονείς του είχαν φτάσει στα Σεπόλια από τη Νιγηρία το 1991 και τα έβγαζαν δύσκολα πέρα, αλλά ο Γιάννης και τα τρία αδέλφια του, με προσόντα που θα ζήλευε κάθε αθλητής, φτιάχνουν ένα διαφορετικό μέλλον. Η ιστορία του, εκτός από ένα όμορφο αθλητικό παραμύθι, ήρθε για να διαλύσει τα στερεότυπα του ρατσισμού την κατάλληλη στιγμή. Η στιγμή που η πολιτεία τού έδινε, κατ’ εξαίρεση, την ελληνική υπηκοότητα ήταν μια από τις πιο αμήχανες τελετές της χρονιάς...
– ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΑΛΟΥ
Κολυμβητής - Σπύρος Γιαννιώτης
Υπάρχουν κάποιοι αθλητές που μοιάζουν να εξωθούν τον εαυτό τους στα όρια και, όταν τα ξεπεράσουν, συνεχίζουν ακόμη πιο πέρα. Ο Σπύρος Γιαννιώτης είναι ένας απ’ αυτούς. Ο ίδιος συνηθίζει να μιλάει με ασυνήθιστη μετριοφροσύνη σε σχέση με το τι έχει καταφέρει. Το 2013 κατέκτησε άλλο ένα χρυσό μετάλλιο σε ένα από τα πιο περίεργα αγωνίσματα του κόσμου: τον μαραθώνιο της κολύμβησης, τα 10 χιλιόμετρα ανοικτής θαλάσσης. Εγινε ο μεγαλύτερος αθλητής που το καταφέρνει και έπειτα από λίγες ημέρες συνέχισε να προπονείται. Ισως επειδή έχει απωθημένο ένα ολυμπιακό μετάλλιο. Ακόμη και αν δεν το ομολογεί...– ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ
Μπασκετμπολίστας - Βασίλης Σπανούλης
Το 2013 ήταν μια καλή χρονιά για τον Βασίλη Σπανούλη. Ο αθλητής που έχει αναδειχθεί τρεις φορές πρωταθλητής και MVP σε ισάριθμα Φάιναλ Φορ της Ευρωλίγκας, έχει φορέσει πράσινες και κόκκινες ρίγες και έχει τιμήσει ουκ ολίγες φορές τη γαλανόλευκη, εφέτος οδήγησε τον Ολυμπιακό στην κορυφή της Ευρώπης, πήρε το πρώτο βραβείο στην κατηγορία νέων αθλητών έως 35 ετών από τα Διεθνή Βραβεία Giuseppe Sciacca με έδρα εκδηλώσεων το Βατικανό και απέδειξε ότι η ποιότητα φαίνεται από τη διάρκεια. – ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΑΛΟΥ
Προπονητής Εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου - Φερνάντο Σάντος
Το 2001, σε μια διαφορετική Ελλάδα, όταν στεκόταν δίπλα στον – τότε ιδιοκτήτη της ΑΕΚ Μάκη Ψωμιάδη, τον άνθρωπο που τον έφερε στα μέρη μας, ο πορτογάλος προπονητής έδειχνε αμφίθυμος για την επιλογή του να αφήσει τη χώρα του για την Ελλάδα. Ακόμη και αν δεν μίλησε ποτέ σχετικά, είναι ξεκάθαρο: πλέον έχει πειστεί πως έπραξε σωστά. Ο 59χρονος τεχνικός, ένα σπάνιο κράμα σεμνότητας, λογικής και σοβαρότητας για το ελληνικό ποδόσφαιρο, με την εφετινή πρόκριση στα γήπεδα του Μουντιάλ της Βραζιλίας φαίνεται να έχει κερδίσει το στοίχημα. Και πάλι χωρίς να μιλάει πολύ, απλώς απολαμβάνοντάς το... – ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ
Ζωγράφος - Στέφανος Δασκαλάκης
Η αναδρομική έκθεσή του στο Κεντρικό Κτίριο του Μουσείου Μπενάκη εγκαινιάστηκε σχεδόν στην εκπνοή του χρόνου και αφορά τα τελευταία δέκα χρόνια της δουλειάς του. Παράλληλα, όμως, σηματοδοτεί την κορύφωση μιας καριέρας που αριθμεί περισσότερα από 30 χρόνια. Από την Καλών Τεχνών στην Αθήνα, στη Λυών και στο Παρίσι, στο εργαστήριο του Λεονάρντο Κρεμονίνι, ο καλλιτέχνης που ζωγραφίζει πάντα εκ του φυσικού έχει αφήσει το ανεξίτηλο στίγμα του στην παραστατική ζωγραφική και στις καλές τέχνες. – ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΑΣΤΡΑΠΕΛΛΟΥ
Εικαστικός - Νίκος Ναυρίδης
Εστησε μια εντυπωσιακή εγκατάσταση στον χώρο του Παλιού Ελαιουργείου στην Ελευσίνα στο πλαίσιο των εφετινών Αισχυλείων. Με τίτλο δανεισμένο από τον Μπέκετ, «Try again - Fail again - Fail better», έπνιξε τον χώρο στα στάχυα και το Ελαιουργείο ανέπνευσε ξανά, έστω και για λίγο. – ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΑΣΤΡΑΠΕΛΛΟΥ
Εικαστικός - Στέφανος Τσιβόπουλος
Ο 40χρονος καλλιτέχνης εκπροσώπησε την Ελλάδα στην 55η Μπιενάλε της Βενετίας με το έργο «Ιστορία Μηδέν», τρία βίντεο που αναφέρονται στην Ελλάδα της κρίσης, και απέδειξε για άλλη μία φορά τη σταθερά ανερχόμενη αξία του στο διεθνές εικαστικό γίγνεσθαι. – ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΑΣΤΡΑΠΕΛΛΟΥ
Εικαστικός - Αθανάσιος Αργιανάς
Το βίντεο «Πίννα» στους εφετινούς Εικαστικούς Διαλόγους της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, στο Πάρκο της Ακαδημίας Πλάτωνος, ήταν το πιο εντυπωσιακό. Ο Αργιανάς δουλεύει εντατικά αλλά αθόρυβα σε Ελλάδα και εξωτερικό. Πρόσφατα είχε την πρώτη του έκθεση σε νεοϋορκέζικο έδαφος. – ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΑΣΤΡΑΠΕΛΛΟΥ
Εικαστικός - Μπιλ Μπαλάσκας
Βρίσκεται παντού. Στην 4η Μπιενάλε Θεσσαλονίκης, στην έκθεση «Εκ νέου» του ΕΜΣΤ, και στο Art Basel Miami Beach, όπου το βίντεό του «Parthenon Rising» άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις. – ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΑΣΤΡΑΠΕΛΛΟΥ
Ποιήτρια - Κική Δημουλά
Το 2013 η «παγκόσμια Κική Δημουλά» (που «φλερτάρει» με το Νομπέλ, ενώ δίγλωσση έκδοση του έργου της κυκλοφορεί γα πρώτη φορά στην Αμερική από το Yale University Press) συναντά την «ξενοφοβική Δημουλά» που φοβάται να καθήσει στα παγκάκια της Κυψέλης με τους πακιστανούς μετανάστες. Η «χρονικογράφος του εφήμερου» συγκρούεται με την αγανακτισμένη κάτοικο μιας ιστορικής γειτονιάς της Αθήνας που νοσταλγεί με έναν παλιομοδίτικο τρόπο τις ωραίες μονοκατοικίες της οδού Πυθίας. Το «πολιτικά ανορθόδοξο» σχόλιο της κορυφαίας ελληνίδας ποιήτριας την Κυριακή των Βαΐων σε εκείνη τη μοιραία ξενάγηση των Atenistas στην Κυψέλη θα αποκαλύψει πολλά: την παραληρηματική πλέον φύση του Διαδικτύου, την πολιτικά ορθή υποκρισία της σύγχρονης Ελλάδας, αλλά και την αμηχανία των πνευματικών της ανθρώπων. – ΛΕΝΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Σκηνοθέτης - Δημήτρης Καραντζάς
Κάποιοι άνθρωποι ωριμάζουν γρήγορα. Σε αυτούς ανήκει προφανώς ο 26χρονος σκηνοθέτης Δημήτρης Καραντζάς. Ανεβάζοντας τον «Κυκλισμό του τετραγώνου» του Δημήτρη Δημητριάδη ήρθε αντιμέτωπος με θέματα βαριά και δύσκολα: τα λάθη, η μοναξιά, τα τραύματα. Η παράσταση που έστησε φανέρωνε, αν μη τι άλλο, μια εντυπωσιακή σιγουριά στην προσέγγιση του περιεχομένου του έργου, αλλά και στην καθοδήγηση των ηθοποιών του. Μας έκανε να ανυπομονούμε για το «Ετσι είναι, αν έτσι νομίζετε» του Λουίτζι Πιραντέλο, που θα κάνει πρεμιέρα στο Εθνικό Θέατρο στις 25 Ιανουαρίου, με πρωταγωνιστή τον ταλαντούχο Μιχάλη Οικονόμου. – ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΑΣΤΟΣ
Ηθοποιός - Ζέτα Μακρυπούλια
Αυτό που οι Εγγλέζοι λένε «likable», εμείς το λέμε «ερατεινή» και δεν θα διστάζαμε ούτε στιγμή να το χρησιμοποιήσουμε για τη Ζέτα Μακρυπούλια. Ομορφη, άνετη και με φυσικότητα στην παρουσίαση και στο παίξιμο, έμοιαζε να έχει βρει τον φυσικό της χώρο στη μικρή οθόνη. Ομολογούμε πως δεν την είχαμε φανταστεί πρωταγωνίστρια σε μιούζικαλ, και όμως, υπό την καθοδήγηση του Σταμάτη Φασουλή, κέρδισε τις εντυπώσεις και με αυτή την ιδιότητα. Τώρα που χειρίζεται τη δημόσια εικόνα της πολύ καλύτερα, της ανήκει μια θέση στη λίστα με τα πρόσωπα της χρονιάς που φεύγει. – ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΑΣΤΟΣ
Τραγουδιστρια - Δέσποινα Βανδή
Οπως και πολλά άλλα αλλοτινά «πρώτα ονόματα» της πίστας, δεν περνά την καλύτερη φάση της καριέρας της εδώ και καιρό. Η κόντρα της όμως με τον εκφραστή της κοινοτοπίας του κακού, τον Νότη Σφακιανάκη, την έφερε στην επιφάνεια. Η Δέσποινα Βανδή διέκοψε τη συνεργασία της μαζί του στο Εναστρον, λίγες ημέρες πριν από την πρεμιέρα, δηλώνοντας ότι δεν συμφωνεί με τα λεγόμενά του και καταλήγοντας: «Εμένα οι γονείς μου ήταν μετανάστες». Μοιάζει περίεργο, αλλόκοτο ίσως και αμήχανο να γίνεται πολιτική κουβέντα μέσω μιας μουσικής πίστας, αλλά αν μη τι άλλο, η Βανδή μίλησε για το αυτονόητο. Κάτι που στον χώρο της ταλαιπωρημένης πλέον σόουμπιζ δεν είναι προαπαιτούμενο... – ΑΣΤΕΡΟΠΗ ΛΑΖΑΡΙΔΟΥ
Τραγουδίστρια - Νατάσσα Μποφίλιου
Το 2013 η νεαρή ερμηνεύτρια εδραίωσε τη θέση της στο ποιοτικό ελληνικό τραγούδι κυκλοφορώντας ένα αξιόλογο ΕΡ και, κυρίως, με τις εμφανίσεις της στον Πειραιά, στη μουσική σκηνή PassPort. Στην πιο ολοκληρωμένη σκηνική της πρόταση μέχρι σήμερα (τα εύσημα στον Γεράσιμο Ευαγγελάτο και τον Θέμη Καραμουρατίδη), η Μποφίλιου, χωρίς υπερβολές και με ακλόνητη πίστη στο ρεπερτόριο που της ταιριάζει, έδειξε πως μια φωνή μπορεί, κοντά στο λιμάνι, να μεταμορφωθεί και σε καράβι. Και να σε ταξιδέψει. – ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΑΣΤΟΣ
Γενικός Διευθυντής-Διευθύνων Σύμβουλος ΚΠΙΣΝ - Γιάννης Τροχόπουλος
Εφέτος, ως γενικός διευθυντής και διευθύνων σύμβουλος του Κέντρου Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος ΑΕ παρέδωσε στο κοινό το Κέντρο Επισκεπτών στο Φαληρικό Δέλτα, έναν τρόπον τινά προπομπό της νέας Εθνικής Βιβλιοθήκης, της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και του βιοκλιματικού πάρκου, προκειμένου να έρθει το κοινό σε επαφή με τα έργα που θα έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το 2016. Κάτι έχει αρχίσει να αλλάζει στη νότια πλευρά της πόλης. «Το ίδρυμα επενδύει στην εκπαίδευση» έχει πει επανειλημμένα ο 54χρονος Τροχόπουλος και αν κρίνει κανείς από τα προσωπικά του επιτεύγματα προτού αναλάβει αυτή τη βαρυσήμαντη θέση (ως διευθυντής της Βιβλιοθήκης της Βέροιας τιμήθηκε με το Βραβείο Πρόσβασης στη Γνώση του Ιδρύματος Μπιλ και Μελίντα Γκέιτς, ενώ ίδρυσε το πανελλήνιο μη κερδοσκοπικό δίκτυο για τις δημόσιες βιβλιοθήκες Future Library), μπορούμε μόνο να περιμένουμε με ανυπομονησία το αποτέλεσμα. – ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΑΣΤΡΑΠΕΛΛΟΥ
Η Ιφιγένεια του Ληξιαρχείου Αθηνών - Μικρή Μαρία
Η Ελλάδα τού 2013 ανακάλυψε σκιές στο playroom με τα λούτρινα ελεφαντάκια. Η ιστορία του «ξανθού αγγέλου», που εντοπίστηκε τυχαία σε επιχείρηση της Ελληνικής Αστυνομίας σε καταυλισμό Ρομά στα Φάρσαλα (αλήθεια, θα ήταν τόσο έντονη η συγκίνηση αν η μικρή είχε αυτισμό και όχι τόσο χαριτωμένα κοτσιδάκια;), σόκαρε με την «ξαφνική είδηση» για το διάτρητο σύστημα εγγραφής στα μητρώα των δήμων, τα κυκλώματα αγοραπωλησίας βρεφών και τη φάμπρικα των παράνομων υιοθεσιών, ενώ πυροδότησε τα συνήθη ρατσιστικά ανακλαστικά μιας Ελλάδας που ακόμη φοβερίζει «Θα σε πάρει ο γύφτoς» και αναμόχλευσε τις ελπίδες γονέων με χαμένα παιδιά ανά τον πλανήτη (μικρή Μαντλίν, μικρός Μπεν κ.ο.κ.). Η ευαισθητοποίηση της ελληνικής κοινής γνώμης δεν θα είναι παρά υπερέκκριση αδρεναλίνης μπροστά σε ένα whodunnit αστυνομικό θρίλερ με την εμπλοκή της Ιντερπόλ. Γι’ αυτό και εξανεμίζεται πάραυτα μόλις ολοκληρώνεται το τεστ DNA που λύνει το αίνιγμα της βιολογικής μητρός. Αν μη τι άλλο, η μικρή Μαρία πρόλαβε να υπενθυμίσει ότι η παιδική ηλικία στην Ελλάδα της κρίσης (με αυξημένες κατά 66% εφέτος τις καταγγελίες κακοποίησης παιδιών) δεν είναι θεματικό πάρκο της Ντίσνεϊ. – ΛΕΝΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Αρχαιολόγος - Μανόλης Κορρές
Ο καθηγητής Αρχιτεκτονικής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου είναι ο πρώτος Ελληνας που βραβεύτηκε με το διεθνές βραβείο Feltrinelli της Accademia Nazionale dei Lincei. Πρόκειται για μια σημαντική διάκριση που εμπλουτίζει τη λίστα με τους τιμητικούς τίτλους του: Χάλκινο Μετάλλιο της Ακαδημίας Αθηνών, Αργυρούν Μετάλλιο της Ακαδημίας Αρχιτεκτονικής των Παρισίων, Μετάλλιο Τάγματος του Φοίνικος (Ταξιάρχης). Ο Κορρές έχει συνδέσει το όνομά του με τον Παρθενώνα ως υπεύθυνος της αποκατάστασής του από το 1983 έως και το 1999, ενώ από το 2002 διατελεί μέλος της Επιτροπής Συντηρήσεως Μνημείων Ακροπόλεως, αναλαμβάνοντας την επιστημονική επίβλεψη.– ΙΩΑΝΝΑ ΖΥΜΑΡΙΤΗ
Οι 4 τραπεζίτες
Aπό τον Ηλία Νικολαΐδη
Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος - Γιώργος Προβόπουλος
Το 2014 αναμένεται να λήξει η εξαετής θητεία του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, του 63χρονου οικονομολόγου και καθηγητή Γιώργου Προβόπουλου, αν και πολλοί πιστεύουν ότι πρόκειται να ανανεωθεί. Πριν από λίγες ημέρες υπέβαλε την έκθεση της ΤτΕ για τη Νομισματική Πολιτική, η οποία προβλέπει επιστροφή της Ελλάδας στην ανάπτυξη το 2014. Μέσα στη χρονιά απέκλεισε κούρεμα των καταθέσεων στο πρότυπο της Κύπρου, ασχολήθηκε με τα δάνεια και με την έλλειψη ρευστότητας στην αγορά. Επιπλέον, επέβλεψε τα νέα επιχειρησιακά σχέδια των τραπεζών μετά την έντονη περίοδο της ανακεφαλαιοποίησής τους. Ακόμη και οι πολέμιοί του παραδέχονται ότι έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην παραμονή της Ελλάδας στη ζώνη του ευρώ.
Διευθύνων Σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας - Αλέξανδρος Τουρκολιάς
Ο μεσσήνιος πολιτικός επιστήμων Αλέξανδρος Τουρκολιάς ανέλαβε τη διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας τον Ιούνιο του 2012. Η ΕΤΕ παρουσίασε 162 εκατομμύρια ευρώ καθαρά κέρδη κατά το πρώτο εννεάμηνο του 2013, διάστημα κατά το οποίο ναυάγησε οριστικά ο «γάμος» με τη Eurobank, ενώ προσφάτως ο διευθύνων σύμβουλός της διακινδύνευσε την πρόβλεψη ότι η βελτίωση του οικονομικού και επενδυτικού κλίματος στην Ελλάδα είναι θέμα χρόνου. Επιπλέον, τους προηγούμενους μήνες, κατάφερε την επίτευξη συμφωνίας πώλησης της θυγατρικής Πανγαία προς 653 εκατομμύρια ευρώ. Ο ρόλος του για την ανάκαμψη της οικονομίας θεωρείται κομβικός.
Πρόεδρος της Alpha Bank - Γιάννης Κωστόπουλος
Ο 75χρονος ναυπηγός, ο οποίος κατόρθωσε τις τελευταίες δεκαετίες να μεταμορφώσει την Alpha Bank σε κορυφαία ελληνική τράπεζα, ξεχώρισε και κατά την περίοδο της κρίσης. Κατά την ταραγμένη τραπεζική χρονιά που πλέον εκπνέει κατάφερε έπειτα από μια εντυπωσιακή αύξηση κεφαλαίου από το σώμα των μετόχων να διατηρήσει την τράπεζα ιδιωτική, να ολοκληρώσει την ενοποίησή της με την Εμπορική, να επιτύχει την ανακεφαλαιοποίησή της τον Μάιο, αλλά και να παρουσιάσει καθαρά κέρδη ύψους 2,73 δισ. ευρώ κατά το πρώτο εξάμηνο του 2013. Προσφάτως δήλωσε ότι «η απεμπλοκή της χώρας από την κρίση χρέους καθιστούν αναγκαία τη συνέχιση της προσαρμογής, συνοδευόμενης όμως από τον μετασχηματισμό του δημοσίου τομέα».
Πρόεδρος του ΔΣ του Ομίλου Τράπεζας Πειραιώς - Μιχάλης Σάλλας
O 62χρονος οικονομολόγος και καθηγητής, επικεφαλής της Τράπεζας Πειραιώς από το 1991, διαθέτει αρκετή εμπειρία αναφορικά με το εγχώριο τραπεζικό σύστημα προκειμένου να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις μιας ταραχώδους συγκυρίας όπως είναι η παρούσα. Ετσι, μετά την απόκτηση της υγιούς ATEbank και της Γενικής Τράπεζας το 2012, σειρά είχαν εφέτος οι εγχώριες δραστηριότητες των τριών κυπριακών τραπεζών – Ελληνικής, Κύπρου και CPB – την άνοιξη, καθώς και η Millennium Bank. Ο Ομιλος Τράπεζας Πειραιώς κατέστη ο μεγαλύτερος ελληνικός τραπεζικός όμιλος και παρουσίασε καθαρά κέρδη 3,5 δισ. ευρώ κατά το α΄ εξάμηνο του 2013. Ο Μιχάλης Σάλλας θεωρεί ότι «το ελληνικό πρόγραμμα προσαρμογής αποδίδει».
*Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 22 Δεκεμβρίου 2013
