Εμπρός, στην Θεσσαλονίκη!

Υπογράφουν οι: Αναστασία Νικολοπούλου, Απόφοιτος Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ, Μεταπτυχιακή Φοιτήτρια Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ ΑΠΘ και Μαρκόπουλος Χ. Θωμάς, Επικοινωνιολόγος, Μεταπτυχιακός Φοιτητής Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών Πανεπιστήμιο Μακεδονίας

Στις 25/10/1912, στον σταθμό του Τοπσίν 25 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη, αντιπρόσωποι του Χασάν Ταχσίν Πασά, διοικητή της 8ης Στρατιάς του Οθωμαν. Στρατού της Μακεδονίας, έφεραν στο Ελληνικό Γεν. Επιτελείο Στρατού, το οποίο έδρευε εκεί, προτάσεις για την αναίμακτη παράδοση της Θεσσαλονίκης. Την επομένη, δύο Τούρκοι αξιωματικοί του Επιτελείου έφεραν έγγραφο υπογεγραμμένο από τον Χασάν Ταχσίν με το οποίο αποδεχόταν να παραδώσει τη Θεσσαλονίκη με όρους που συμφώνησε ο έλληνας αρχηγός την προηγούμενη μέρα στο Τοπσίν. Της πανηγυρικής εισόδου είχε προηγηθεί κόντρα του αρχιστρατηγού Διαδόχου Κωνσταντίνου και του Έλληνα πρωθυπουργού Ελευθέριου Κ. Βενιζέλου. 

Βενιζέλος: «Αναμένω να μοι γνωρίσετε την περαιτέρω διεύθυνσιν, ην θα ακολουθήση η προέλασις του στρατού Θεσσαλίας. Παρακαλώ μόνον να έχετε υπ’ όψιν ότι σπουδαίοι πολιτικοί λόγοι επιβάλλουσι να ευρεθώμεν μίαν ώρα ταχύτερον εις την Θεσσαλονίκην». Κωνσταντίνος: «Ο στρατός δεν θα οδεύση κατά της Θεσσαλονίκης. Εγώ έχω καθήκον να στραφώ κατά του Μοναστηρίου, εκτός αν μου το απαγορεύετε». Βενιζέλος: «Σας το απαγορεύω!» 

Ο διάδοχος του βασιλικού θρόνου επιθυμούσε πρώτα την κατάληψη του Μοναστηρίου προς Βορρά (θεωρητικά, δεν είχε άδικο), ενώ ο Βενιζέλος, βλέποντας την πιθανότητα να καταληφθεί η Θεσσαλονίκη από το βουλγαρικό στρατό ή την ''διεθνοποίηση'' της, πίεζε τον Κωνσταντίνο να κατευθυνθεί προς τη πρωτεύουσα της Μακεδονίας, η απελευθέρωση της οποίας αποτελούσε διακαή πόθο του ελληνισμού. Τα τηλεγραφήματα τα οποία αντάλλαξαν οι δύο άνδρες αποτέλεσαν το προοίμιο του Εθνικού Διχασμού. «Καθιστώ υμάς υπευθύνους διά πάσαν αναβολήν έστω και στιγμής» του τηλεγραφεί επιτακτικά ο Βενιζέλος.

Ο Βενιζέλος έβλεπε το αδιέξοδο και απευθύνθηκε στον βασιλιά Γεώργιο Α’ προκειμένου να καμφθούν οι αντιρρήσεις του διαδόχου και να διασφαλιστεί η προέλαση του στρατού προς τη Θεσσαλονίκη. Έτσι μπήκε ο Κωνσταντίνος στην πόλη και ο Ταχσίν Πασάς υπέγραψε τα πρωτόκολλα παράδοσης πριν φτάσει ο βουλγαρικός στρατός. Στη συνέχεια η ελληνική κυβέρνηση ετοίμασε την θριαμβευτική είσοδο του βασιλιά και στις 29 Οκτωβρίου 1912 ο γηραιός και αγαπητός Γεώργιος Α΄εισήλθε έφιππος στην Θεσσαλονίκη. Στην λαμπρή υποδοχή ήταν όλοι εκεί: λαός, θρησκευτικοί ηγέτες και όλες οι προσωπικότητες της πόλης. 

Η διπλωματική νίκη του Βενιζέλου ήταν δεδομένη. Νίκη προς όσους στο εξωτερικό ποθούσαν οικονομικά και γεωγραφικά την Θεσσαλονίκη και επιτυχία στο εσωτερικό κατά εκείνων που των διέβαλαν συστηματικά. Θεσσαλονίκη, πάντα ελληνική παντα ανοιχτη, παντα γοητευτική... Χρόνια Πολλά Θεσσαλονίκη! Χρόνια Πολλά Μακεδονία! Χρόνια Πολλά Ελλάδα!