Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου 2019

Ποια είναι η παρούσα πολιτική κατάσταση στην Λιβύη;

Αποτέλεσμα εικόνας για libya map

Για πάνω από μια δεκαετία η Τρίπολη, η πρωτεύουσα της Λιβύης, βρίσκεται στο κέντρο μιας εμφύλιας σύρραξης. Οι ημέρες της επανάστασης του 2011 του Μουαμάρ αλ Καντάφι έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Τα χρόνια που ακολούθησαν η Λιβύη έγινε το πεδίο μάχης ενός «παιχνιδιού του στέμματος», γεμάτο βίαιες συγκρούσεις μεταξύ στρατιωτικών οργανώσεων, αντιμαχόμενων κυβερνήσεων και ξένων διεθνών παικτών.

Αν και έγιναν προσπάθειες δημιουργίας μιας σταθερής κυβέρνησης με την προκήρυξη εκλογών, η διευθέτηση των συγκρούσεων μέσω μιας πολιτικής λύσης δεν έχει καταστεί δυνατό μέχρι σήμερα. Ο τελευταίος γύρος συγκρούσεων άρχισε τον Απρίλιο όταν ο στρατηγός Χαλίφα Χαφταρ ξεκίνησε εκστρατεία για την κατάληψη της Τρίπολης, με τη βοήθεια της Αιγύπτου, της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.

Αυτές οι χώρες στηρίζουν τον Χαφτάρ για δύο λόγους. Αρχικά, εκτιμούν ότι ο στρατηγός μπορεί να αντιμετωπίσει την επιρροή στη χώρα των ισλαμιστών. Από την άλλη, βρίσκονται απέναντι από την Τουρκία το Κατάρ και μέχρι πρότινος το Σουδάν. Οι χώρες αυτές στηρίζουν τη κυβέρνηση Αλ Σαραζ, αφού σε θεωρητικό επίπεδο ταιριάζει στο προφίλ της πολιτικής εκδοχής του Ισλάμ της Μουσουλμανικής αδελφότητας.

Οι ομάδες, οι οποίες πρόσκεινται μεταξύ άλλων στη Μουσουλμανική αδελφότητα, εκτόπισαν αρχικά τη Βουλή των Αντιπροσώπων στο Τομπρούκ της Ανατολικής Λιβύης. Αυτή η κίνηση, σύμφωνα με αναλυτές, διαίρεσε τη χώρα, δημιουργώντας δύο κέντρα εξουσίας. Από τη μια βρίσκεται ο επικεφαλής της κυβέρνησης εθνικής ενότητας (ΚΕΕ) της Λιβύης Φαγιέζ αλ Σάρατζ και από την άλλη η «κυβέρνηση» του Τομπρούκ, η οποία έχει ως στρατιωτικό της βραχιονα τον Χαλίφα Χαφταρ. Το παράδοξο της υπόθεσης είναι ότι η κυβέρνηση Αλ-Σαραζ να διαθέτει την λεγόμενη "διεθνή" αναγνώριση όμως η επιρροή του ίδιου αλλά και των ανθρώπων του δεν ξεφεύγει εκτός της Τρίπολης σύμφωνα με αναλυτές.

Σε αυτή την σύνθετη πολιτική κατάσταση επενδύει και η Τουρκία με σκοπό να αποκτήσει επιρροή στη Λιβύη, παρουσιαζόμενη ως ένας από τα διεθνή στηρίγματά της, την ώρα που ενώ είναι η επίσημη κυβέρνηση που αναγνωρίζεται από τον ΟΗΕ, δεν ελέγχει παρά ένα μικρό τμήμα της λιβυκής επικράτειας. Εκεί βρίσκεται και το κλειδί της υπόθεσης. Όπως αναφέρουν ειδικοί η συμφωνία που υπογράφηκε μεταξύ Αλ-Σαραζ και Τουρκίας ουσιαστικά προβλέπει «δικαιώματα» στην Άγκυρα στην θαλάσσια περιοχή, η οποία δεν ελέγχεται από την επίσημη κυβέρνησης της Λιβύης.

Από πλευράς της η Τουρκία έχει εξοπλίσει την κυβέρνηση της Τρίπολης με drones και στρατιωτικά οχήματα. Δεν είναι υπερβολή να ειπωθεί ότι η Λιβύη χρησιμοποιείται ως ενδιάμεσος παίκτης για τον έμμεσο πόλεμο μεταξύ Τουρκίας, Αιγύπτου και χωρών του Κόλπου. Με τις νέες εξελίξεις διαφαίνεται ότι η στρατιωτική υποστήριξη ήταν μέρος ενός μεγαλύτερου σχεδίου της Τουρκίας. Ο Ερντογάν θέλει την οικονομική πρόσβαση και τη επιρροής στην στρατηγικής σημασίας ακτή που συνδέει τη Λιβύη. Έτσι κι αλλιώς δεν είναι μικρή απόσταση, ενώ στο ενδιάμεσο βρίσκεται η Κύπρος και η Ελλάδα.  

Εντούτοις, μία νεότερη εξέλιξη φαίνεται ότι δημιουργεί εμπόδια στους στόχους της Άγκυρας. Συγκεκριμένα, η Βουλή των Αντιπροσώπων της Λιβύης, η οποία πρόσκεται στον Εθνικό Στρατό (LNA) του στρατηγού Χαλιφά Χαφτάρ, απέρριψε τη συμφωνία που έχει συναφθεί με την Τουρκία. Μάλιστα, ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Αγκίλα Σαλέχ, έστειλε σχετική επιστολή στον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, ζητώντας την καταδίκη της επίμαχης συμφωνίας, την οποία χαρακτήρισε ως «απειλή προς το λιβυκό κράτος, το μέλλον και την ασφάλεια». 

Τέλος, ο Εθνικός Στρατός καταδίκασε τη συμφωνία μεταξύ του Ερντογάν και της Κυβέρνησης Εθνικής Συμφιλίωσης, κάνοντας λόγο για μία «παράνομη συμφωνία», η οποία «παραβιάζει το διεθνές δίκαιο» και «δεν σέβεται τα έννομα δικαιώματα των υπόλοιπων χωρών της ανατολικής Μεσογείου».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου