Υπογράφει ο:
Πασχάλης Ιωαννίδης
Φοιτητής Νομικής Σχολής ΑΠΘ
Στέλεχος ΚΕΑΣΜ
Το ζήτημα ειρήνης και ασφάλειας που είναι, ίσως, σχεδόν πάντα παρόν στη διεθνή πραγματικότητα… Από την εμφάνιση στο Αφγανιστάν τη δεκαετία του 1980 έως και σήμερα το φαινόμενο του Ισλαμισμού ή αλλιώς του Πολιτικού Ισλάμ σκορπά τη φρίκη και την τρομοκρατία. Πρόκειται για μια ιδεολογία ικανή να φανατίσει στον ύψιστο βαθμό και που οι πρακτικές της και η εξέλιξη των μεθόδων της την καθιστούν ένα πρόβλημα που ήρθε για να μείνει και που θα ταλανίζει για χρόνια τη διεθνή κοινότητα.
Όπως αναφέραμε, πρόκειται για ιδεολογία: Ο Ισλαμισμός πρεσβεύει, κοντολογίς, πως « το Ισλάμ πρέπει να κυριαρχήσει σε παγκόσμιο επίπεδο και να διέπει όλες τις πτυχές της ανθρώπινης ζωής: πολιτική, κοινωνική, προσωπική». Πρόκειται, λοιπόν , για μια βασισμένη σε στρεβλές θεολογικές μεθόδους πεποίθηση, που «πολιτικοποιεί» μια ακραία έκφανση της θρησκείας του Ισλάμ και την καθιστά ιδεολογικό εργαλείο στρατιωτικής εξάπλωσης. Σε πολλές περιοχές στου κόσμου έγινε και γίνεται απόπειρα εφαρμογής του ισλαμισμού δια της δράσης τρομοκρατικών και παραστρατιωτικών οργανώσεων∙ όπου σημειώθηκαν τέτοιες απόπειρες συνέβησαν σφαγές, φρικαλεότητες και κατάφωρες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Βασική θέση στις πρακτικές του ιδεολογήματος του πολιτικού ισλάμ έχει η έννοια του Τζιχάντ, του ιερού αγώνα των μουσουλμάνων που περιγράφει το Κοράνι ( 2:190-193 , 9:5 και αλλού). Σύμφωνα με την ερμηνεία των ισλαμιστών πρόκειται για τον ιερό πόλεμο (Τζιχάντ Αλ- Σαΐφ) τόσο εναντίον των απίστων όσο και εναντίον των ίδιων των «ακάθαρτων» μουσουλμάνων με σκοπό τον εξαγνισμό του Μουσουλμανικού Κόσμου και κατόπιν την παγκόσμια κυριαρχία του Ισλάμ. Την επέλευση της παγκόσμιας Ισλαμικής κυριαρχίας θα ακολουθήσει, όπως πιστεύουν, η Αποκάλυψη και η Κρίση των ανθρώπων, η οποία αναφέρεται στο Κοράνι.
Είναι αυτονόητο, λοιπόν, και πασιφανές πως το ιδεολόγημα αυτό αντιστρατεύεται το σύνολο των αξιών και των νομικών πυλώνων που το σύνολο της Διεθνούς Κοινότητας ενστερνίζεται: προστασία της ζωής και της αξιοπρέπειας, θρησκευτική και πολιτική ελευθερία, ελευθερία του λόγου, ισότητα ανδρών και γυναικών, ελεύθερη πρόσβαση στην εκπαίδευση κ.ά. Από πού, όμως, ξεκίνησε αυτό το κίνημα, πώς εξελίχθηκε και με ποιες οργανώσεις και πρόσωπα εκφράστηκε; Ας δούμε, λοιπόν, σε αδρές γραμμές το χρονικό του πολιτικού Ισλάμ…
Οσάμα Μπιν-Λάντεν… Το πρώτο όνομα που μας έρχεται στο μυαλό όταν ακούμε για ισλαμικό εξτρεμισμό και τρομοκρατία. Γνωστός για την τέλεση της κτηνωδίας της 11ης Σεπτεμβρίου, ο Μπιν-Λάντεν έρχεται στο προσκήνιο στο Αφγανιστάν τη δεκαετία του 1980 όπου υποστηρίζει τις, χρηματοδοτούμενες από τις ΗΠΑ τότε, ομάδες των Μουτζαχεντίν στον πόλεμο εναντίον των Σοβιετικών και του νεοσυσταθέντος κομμουνιστικού καθεστώτος του Αφγανιστάν. Όντας ο ίδιος εξαιρετικά πλούσιος και μορφωμένος (διατηρούσε μάλιστα συγγενικούς δεσμούς με τον βασιλικό οίκο των Αλ-Σαούντ), καταφέρνει να ξεεύγει από την επιρροή των Αμερικανών και το 1988 ιδρύει μια ανεξάρτητη ισλαμική οργάνωση με σκοπό την εγκαθίδρυση ισλαμικού καθεστώτος. Πρόκειται για τη διαβόητη Al-Qaeda. Συνεργάτης του Μπιν-Λάντεν στο Αφγανιστάν, αν και ποτέ δεν τα πήγαν καλά σε προσωπικό επίπεδο, υπήρξε ο Αμπού Μουσάμπ Αλ-Ζαρκάουι, μετέπειτα αρχηγός των δυνάμεων της Αλ-Κάιντα στο Ιράκ.
Η αμερικανική εισβολή στο Αφγανιστάν (2001) που ακολούθησε το χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου ανάγκασε τον Μπιν-Λάντεν να διαφύγει στο Πακιστάν, ενώ οι εξαιρετικά πεπειραμένες από τις δεκαετίες πολέμου ισλαμικές ένοπλες ομάδες των Ταλιμπάν ξεκίνησαν έναν αιματηρό πόλεμο με τις αμερικανικές δυνάμεις. Οι ισλαμιστές έως το 2003 θα περιοριστούν σε ένα ελάχιστο κομμάτι της χώρας. Ενώ συμβαίνουν αυτά, ο Αλ-Ζαρκάουι καταφεύγει στο Ιράκ και εγκαθιδρύει στα βορειοδυτικά τη δική του ομάδα-παράρτημα της Αλ-Κάιντα. Λίγα χρόνια αργότερα, με την εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ και την ανατροπή του Σαντάμ Χουσεΐν, η οργάνωση του Αλ-Ζαρκάουι θα δυναμώσει εξ αιτίας της εκεί προκληθείσας αστάθειας και ο ίδιος θα αναδειχθεί σε εμβληματικό, για τους τζιχαντιστές, μαχητή. Η «δόξα», όμως, δεν θα κρατήσει για πολύ∙ η λήξη του πολέμου στο Ιράκ και ο θάνατος του Αλ-Ζαρκάουι από αμερικανικό βομβαρδισμό το 2006 θα καταστήσουν την οργάνωση σχεδόν αδρανή ως το 2010.
Τα πράγματα όμως αλλάζουν με τον συριακό εμφύλιο που προέκυψε από την (για πολλούς υποκινούμενη από τις ΗΠΑ) Αραβική Άνοιξη. Η αστάθεια έδωσε την ευκαιρία στην παραπαίουσα Αλ-Κάιντα του Ιράκ να εισβάλει στη γειτονική Συρία και να ιδρύσει το Ισλαμικό Κράτος ( ISIS – Islamic State of Iraq and Syria). Γνωστό για τις ασύλληπτες φρικαλεότητές του και για το στυγνό ισλαμικό νόμο που επέβαλε, το ISIS στο «απόγειό» του το 2014 (αν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τη λέξη αυτή για την περιγραφή της κτηνωδίας) έφτασε το μέγεθος της Βρετανίας και ο στρατός του αριθμούσε περίπου 200.000 άνδρες. Παράλληλα, πολλοί μαχητές του ISIS αλλά και της Αλ-Κάιντα εκμεταλλευόμενοι την πολιτική των ανοιχτών συνόρων που εφαρμόστηκε από πολλά ευρωπαϊκά κράτη (συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, δυστυχώς) πέρασαν παράνομα στην Ευρώπη και οργάνωσαν τρομοκρατικά χτυπήματα στην καρδιά της Δύσης. Ωστόσο, ο σκληρός αγώνας των Κούρδων μαχητών, των Συριακών δυνάμεων του Άσαντ και του Ιρακινού στρατού, καθώς και η συμβολή των μεγάλων δυνάμεων κατάφεραν να γονατίσουν το θηρίο. Έως το 2018 το ISIS έχει πλέον σβήσει και οι εναπομείναντες μαχητές του είναι φυλακισμένοι, ενώ τον Οκτώβριο του 2019 ο αρχηγός του, «χαλίφης» Άμπου-Μπάκρ Αλ-Μπαγκντάτι, σκοτώνεται από αμερικανική επιδρομή στο κρησφύγετό του, κατ’ εντολή του Προέδρου Τράμπ. Το πολιτικό ισλάμ φαίνεται, με την κατάλυση του Ισλαμικού Κράτους, να έχει εξαλειφθεί…
Ή μήπως όχι; Από ό,τι φαίνεται το πολιτικό ισλάμ μοιάζει με τον ιό που μας ταλανίζει ως προς το εξής στοιχείο: τη μεταδοτικότητα. Ενώ δηλαδή το φαινόμενο φάνηκε να καταπνίγεται στο Ιράκ και τη Συρία, παρατηρείται τεράστια έξαρση της δράσεως των ισλαμιστικών οργανώσεων της υποσαχάριας Αφρικής από το 2017 και μετά, ενώ έχουμε και αναζωπύρωσή του στην πρώτη του γενέτειρα, το Αφγανιστάν.
Συγκεκριμένα, η απόσπαση της προσοχής των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ από το Αφγανιστάν, ώστε να ασχοληθούν με άλλες εστίες τρομοκρατίας, οδήγησε σε αναζωπύρωση της ισχύος των Ταλιμπάν εκεί. Οι Ταλιμπάν αύξησαν, προοδευτικά, τις δράσεις τους από το 2003 με αποτέλεσμα να ανακαταλάβουν μεγάλο τμήμα της επικράτειας, καθιστώντας μάταιες τις ιδιαίτερα πολυδάπανες προσπάθειες της Δύσης για ανοικοδόμηση του Αφγανιστάν. Η κατάσταση εκεί φαίνεται να έχει τελματώσει, πράγμα που οδήγησε το Φεβρουάριο του 2020 σε σύναψη στη Ντόχα του Κατάρ συμφωνίας μεταξύ ΗΠΑ και Ταλιμπάν με σκοπό την οριστική λήξη των εχθροπραξιών και την εντός 14 μηνών απομάκρυνση των αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν. Ο χρόνος θα δείξει κατά πόσο η κίνηση αυτή θα τελεσφορήσει…
Η δε κατάσταση στην υποσαχάρια Αφρική είναι ακόμα χειρότερη… Εκεί η ισλαμική οργάνωση της Μπόκο Χαράμ και τα παρακλάδια της έχουν θέσει υπό τον έλεγχό τους εκτεταμένες περιοχές κοντά στην λίμνη του Τσαντ∙ οι περιοχές αυτές ανήκουν επισήμως στο Νίγηρα, τη Νιγηρία το Τσαντ και στο Καμερούν, ωστόσο η κυβερνητική παρουσία εκεί είναι, ανέκαθεν, ισχνή και η φτώχεια και η πείνα τεράστια. Παράλληλα, ο πληθυσμός των περιοχών αυτών είναι σε μεγάλο ποσοστό μουσουλμανικός. Οι συνθήκες λοιπόν υπήρξαν ιδανικές: το 2015 τα πλοκάμια της οργάνωσης έφτασαν έως την κεντρική Νιγηρία, αλλά οι μαχητές της ηττήθηκαν από την επίσημη κυβέρνηση και αποσύρθηκαν στις περιοχές κοντά στη λίμνη. Στις περιοχές που ελέγχει η Μπόκο Χαράμ (και οι οποίες καλύπτουν πλέον έκταση αρκετών χιλιομέτρων) έχει δημιουργήσει «αδελφικό» στο ISIS μόρφωμα που αυτοαποκαλείται Ισλαμικό Κράτος της Δυτικής Αφρικής (ISWA) παρέχοντας στους κατοίκους προστασία και αρδευτικά έργα έναντι φόρων και μαχητών∙ παράλληλα, εφαρμόζει σκληρό ισλαμικό νόμο και διώξεις αμάχων. Η δράση της Μπόκο Χαράμ έχει, μέχρι σήμερα, προξενήσει γύρω στους 25.000 θανάτους, ξεπερνώντας έτσι το πρότυπό της, το ISIS. Παράλληλα, άλλες ισλαμιστικές οργανώσεις συνδεδεμένες είτε με το ISIS είτε με την Αλ-Κάιντα δρουν έως και σήμερα στο Μάλι, στη Σομαλία και αλλού. Η πολιτική αστάθεια, η φτώχεια, η απαιδευσία, ο θρησκευτικός φανατισμός, η αδυναμία των κυβερνήσεων να ελέγξουν τις επικράτειές τους, η ασυδοσία στο εμπόριο όπλων καθώς και το ελάχιστο ενδιαφέρον των Μεγάλων Δυνάμεων για την περιοχή καθιστούν την Αφρικανική Ήπειρο το πιο κατάλληλο μέρος για τη δράση του πολιτικού Ισλάμ στο εγγύς μέλλον.
Την ίδια στιγμή, όλο και πιο εξόφθαλμη καθίσταται η «περίεργη» στάση ορισμένων κρατών απέναντι στο πολιτικό Ισλάμ. Το εμιράτο του Κατάρ συγκεκριμένα κατηγορήθηκε πολλάκις για υποστήριξη ισλαμιστικών ομάδων είτε απευθείας είτε μέσω της Κοινωνίας των Αδελφών Μουσουλμάνων. Η τελευταία είναι μια σκιώδης οργάνωση που ασπάζεται τον Πανισλαμισμό (την σταδιακή ενοποίηση, δηλαδή όλου του ισλαμικού κόσμου) και έχει συνδεθεί από πολλούς με τη δράση του Ισλαμισμού, ενώ πολλές χώρες (Ρωσία, Σαουδική Αραβία, Αίγυπτος κ.ά.) έχουν ανακηρύξει τη Μουσουλμανική Αδελφότητα εγκληματική/τρομοκρατική οργάνωση. Κράτος-Μέλος της οργάνωσης είναι και η Τουρκία, η οποία κράτησε μια τουλάχιστον ύποπτα απαθή, αν όχι φανερά υποστηρικτική, θέση απέναντι στους τζιχαντιστές. Σοβαρές κατηγορίες εκτοξεύθηκαν εις βάρος της για παροχή προμηθειών (καυσίμων κυρίως) στο ισλαμικό κράτος, ενώ στις τάξεις της υπηρετούν ως μισθοφόροι πολλοί Τουρκομάνοι, πρώην μαχητές του ISIS, οι οποίοι αναλαμβάνουν τις «βρώμικες» δουλειές στις τουρκικές επεμβάσεις σε Συρία και Λιβύη. Παράλληλα, οργάνωσε την εντελώς παράνομη επιχείρηση εισβολής στη Συρία, με κωδικό «Πηγή Ειρήνης», με σκοπό να πλήξει τις περιοχές που ελέγχουν, υπό συριακή, βέβαια, επικυριαρχία , οι Κούρδοι μαχητές της Rojava, δηλαδή αυτοί ακριβώς που μάχονται το Ισλαμικό Κράτος. Και το έκανε αυτό με πρόφαση πως μάχεται το ίδιο το ISIS, ενώ χρησιμοποίησε, μάλιστα, και τζιχαντιστές μισθοφόρους!
Η λαίλαπα, λοιπόν, δε σταμάτησε ούτε πρόκειται σύντομα να σταματήσει. Όπως προαναφέραμε, τα χαρακτηριστικά του πολιτικού ισλάμ είναι η «ανθεκτικότητα», η «μεταδοτικότητα» και η δυσκολία στην «ανίχνευση». Σε μια αλληγορική σύγκριση θα μπορούσαμε να πούμε ότι μοιάζει με τον ιό της πανδημίας που μας ταλανίζει. Μόνο που ο ιός του πολιτικού ισλάμ βασανίζει, καταστρέφει (μέχρι και Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς), τρομοκρατεί, τραυματίζει, λεηλατεί… και το κάνει με τρόπο πολύ πιο φρικώδη από τον COVID-19. Κανείς άλλος παρά μόνο η ελεύθερη Δύση μπορεί να τον καταπολεμήσει…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου