Η 24η Ιουλίου είναι η μέρα που τιμάται η αποκατάσταση της Δημοκρατίας. Ύστερα από σειρά επτά ετών Δικατορικής Κυβέρνησης, που αποδείχθηκε επιζήμια για τη χώρα ,αφού στο διάστημα αυτό καταλυθηκαν δικαιώματα, η Ελλάδα έχασε τη διεθνή αξιοπιστία της, επικράτησε εσωστρέφεια και οι κοινωνικές ανισότητες διευρύνθηκαν. Όμως η εποχή αυτή έμεινε στο παρελθόν με την αποκατάσταση του Δημοκρατικού πολιτεύματος και οι πολίτες βρήκαν ξανά το έναυσμα για ελπίδα και συμμετοχή στα κοινά . Αδιαμφισβήτητα η συμμετοχή στα κοινά με οποιαδήποτε μορφή ήταν ένα προνόμιο που απολάμβαναν οι πολίτες από αρχαιοτάτων χρόνων προσδίδοντας του μάλιστα τιμητικό χαρακτήρα. Κατά καιρούς ο θεσμός αυτός ήκμασε αλλά γνώρισε και σκοτεινές περιόδους κατά τις οποίες κάθε ψήγμα πολιτικής συνείδησης, συζήτησης αλλά και ενασχόλησης καταστρατηγούταν. Σημάδι ωστόσο μιας ευνομούμενης και προοδευτικής κοινωνίας είναι η ενασχόληση και η ενεργός δράση των πολιτών της στις εκάστοτε εκλογικές διαδικασίες και η συνταγματική θέσπιση του ισότιμου δικαιώματος εκλέγειν και εκλέγεσθαι . Η εκλογική διαδικασία είναι η κορυφαία στιγμή της Δημοκρατίας. Μολονότι ακόμα και τώρα δεν είναι δεδομένη σε πολλά Κράτη και έχει κατορθώσει να εδραιωθεί κατόπιν σκληρών αγώνων , τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ένα φαινόμενο απαξίωσης σε αυτούς τους θεσμούς και διαδικασίες. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται <<Αποχή>> και σημειώνει νούμερα αμείλικτα σύμφωνα με μελέτες διαμορφώνοντας έτσι ανησυχία για το μέλλον.
Όμως για την καλύτερη κατανόηση του παρόντος ζητήματος , σε αυτό το σημείο θα ήταν χρήσιμο να γίνει μία διάκριση. Πολλοί θα μπορούσαν να πουν ότι η πολιτική και η εκλογική συμπεριφορά είναι δύο έννοιες ταυτόσημες. Ωστόσο συμβαίνει το αντίθετο. Η μία αποτελεί προϋπόθεση της άλλης. Πολιτική συμπεριφορά είναι ο τρόπος έκφρασης και δραστηριοποίησης του ατόμου και κατά συνέπεια η συμμετοχή του ως πολίτης σε συλλογικές διαδικασίες ( σωματεία , εκλογικές διαδικασίες , εθελοντικές ή πολιτικές οργανώσεις). Ζητούμενο μιας οργανωμένης κοινωνίας του 21ου αιώνα είναι να επιτύχει τη πολιτική κοινωνικοποίηση. Αυτό σημαίνει ότι το άτομο ως δέκτης και φορέας της πολιτικής κοινωνικοποίησης συμμετέχει σε μία διαρκή διαδικασία διαμόρφωσης και αλληλεπίδρασης πολιτικών αξιών και στάσεων . Απόρροια αυτού επομένως είναι η γένεση μιας πολιτικής στάσης και συμπεριφοράς, οι οποίες αποτελούν το γενικότερο πλαίσιο που μπορεί να επηρεάσει συνήθως την εκλογική συμπεριφορά ενός ατόμου. Το άτομο νιώθει την ανάγκη να εξωτερικεύσει τις πολιτικές του σκέψεις, πεποιθήσεις και ανησυχίες και να γίνει αρωγός σε μια πιθανή εκλογή του κόμματος της αρεσκείας του. Αυτή η ανάγκη έκφρασης και τα κριτήρια σχηματισμού της πολιτικής βούλησης αναλύονται μέσω της εκλογικής συμπεριφοράς. Πολλοί είναι οι παράγοντες που επιδρούν στη διαμόρφωση της ψήφου και αυτοί μπορεί να είναι κοινωνικοί, ατομικοί ακόμα και οικονομικοί. Για παράδειγμα το φύλλο, η ηλικία το κοινωνικό και οικογενειακό υπόβαθρο είναι μερικά παραδείγματα και ενδείκτες για την εκλογική συμπεριφορά ενός ατόμου . Ωστόσο, πολλά είναι τα στερεότυπα που καταργούνται στις μέρες μας σχετικά με τα κριτήρια επιλογής που αναφέρθηκαν, καθώς πλέον στην εποχή της ενημέρωσης το άτομο πληροφορείται, αναπτύσσει κριτική σκέψη για τα τεκταινόμενα και ψηφίζει κατά συνείδηση με βάση αντικειμενικά δεδομένα , οργανωμένου και εφικτού προγράμματος και έργου που έχει πράξει.
Είναι σημαντικό να μην επηρεάζεται κανείς και να έχει το θάρρος της διαφορετικής άποψης. Όμως, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται πως οι πολίτες απομακρύνονται από τέτοιες διαδικασίες και προτιμούν να μην συμμετέχουν αφήνοντας την τύχη τους και της χώρας ολόκληρης στα χέρια των άλλων. Δεν είναι λίγοι αυτοί που θεωρούν ύστερα και από την παγκόσμια οικονομική ύφεση πως όλα προέρχονται από τους κυβερνώντες για αυτό και επιλέγουν με την αποχή να δείξουν κατά τη δική τους πεποίθηση τη δυσαρέσκεια τους και κατά την άποψη τους ότι είναι χάσιμο χρόνου αφού δε θα αλλάξει κάτι. Όμως η αλλαγή έρχεται από τον καθένα ξεχωριστά μέσα από μια συλλογική διαδικασία. Μόνο έτσι μπορεί να αλλάξει κανείς όσα δεν του αρέσουν και δεν ετεροκαθορίζεται από μία ενδεχόμενη μειοψηφία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποχής και δη των νέων ήταν στη Βρετανία, όταν διεξήχθη δημοψήφισμα με το ερώτημα εάν επιθυμούν το Ηνωμένο Βασίλειο να παραμείνει στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή να αποχωρήσει. Η προσέλευση στις κάλπες σε ένα γεγονός ιστορικού και κρίσιμου χαρακτήρα για τη πάλαι ποτέ υπερδύναμη έδειξε ότι το αποτέλεσμα κρίθηκε χωρίς ένας στους δύο νέους να έχει εκφράσει τη γνώμη του. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να αποφασισθεί η έξοδος της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση , η οποία επιφέρει σημαντικές ανακατατάξεις και αρνητικές συνέπειες για τη Βρετανία και τους κατοίκους της, η οποία αποξενώνεται από τη διεθνή πραγματικότητα και τη δυνατότητα από κοινού χάραξης ευρωπαϊκής πολιτικής , απομονώνεται από τους Ευρωπαίους Συμμάχους μένοντας εκτεθειμένη και έρμαιο σε πολιτικές δορυφοριοποίησης, σε συνδυασμό με την περιορισμένη ελευθερία μετακινήσεων των πολιτών , των εργαζομένων και των προϊόντων της. Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι Πολίτης σημαίνει να διαμορφώνεις άποψη , να αναλαμβάνεις δράση και να συμμετέχεις σε εκλογικές διαδικασίες αποδεχόμενος και αναλαμβάνοντας τις ευθύνες για το αποτέλεσμα. Μια σύγχρονη κοινωνία δε μπορεί να νοηθεί χωρίς πολιτική και πολίτες με συνείδηση και αίσθημα καθήκοντος στις εκλογικές διαδικασίες καθώς αποδυναμώνεται η Δημοκρατία. Η πολιτική είναι αναγκαία καθώς η ύπαρξη κράτους προϋποθέτει ένα φορέα για την οργάνωση και διοίκησή του. Απαιτεί εγρήγορση και διαρκή συμμετοχή στην κοινωνία και στους θεσμούς. Απαιτεί να σκεφτόμαστε εθνικά, ευρωπαϊκά, αλλά και παγκόσμια. Να δρούμε συλλογικά, για την Ελλάδα, για την Ευρώπη και για την παγκόσμια κοινωνία.
Λαμπρινή Καλαβρουζιώτη
Ασκούμενη Δικηγόρος (Νομική Σχολή Δ.Π.Θ.)
Υπεύθυνη Γραφείου Τύπου της Ο.Ν.ΝΕ.Δ. Αιτωλοακαρνανίας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου