* Της Αλεξίας Σταυρούλας Χαρακίδα
Καταρχήν με όρο δημοσιογραφία εννοούμε αρχικά την συγκέντρωση ειδήσεων και πληροφοριών και στη συνέχεια τη διάδοσή τους , η οποία επιτυγχάνεται μέσω των μέσων μαζικής ενημέρωσης . Στόχος της δημοσιογραφίας δεν είναι αποκλειστικά η πληροφόρηση, αλλά η ορθή ενημέρωση των πολιτών. Σε θεωρητικό αλλά και σε πρακτικό επίπεδο η δημοσιογραφία καλύπτει γεγονότα της πολιτικής , οικονομικής , κοινωνικής και πολιτιστικής ζωής της εθνικής , ευρωπαϊκής και παγκόσμιας σφαίρας. Κάθε άτομο που ασκεί δημοσιογραφία ως επάγγελμα οφείλει να σέβεται των κώδικα δημοσιογραφικής δεοντολογίας της ένωσης Συντακτών στην οποία ανήκει.
Ιδιαίτερα σημαντικό είναι να κατανοήσουμε τον καθοριστικό ρόλο που διαδραματίζει στη σύγχρονη ζωή η δημοσιογραφία λόγω των δυνατοτήτων που προσφέρει. Είναι αξιοσημείωτο ότι η ενημέρωση που προσφέρει η επιστήμη της δημοσιογραφίας καθημερινά στους πολίτες εδραιώνει το δημοκρατικό πολίτευμα, ή αλλιώς θα λέγαμε πως το δικαίωμα πληροφόρησης στηρίζει την δημοκρατία και αποτελεί ένα από τα βασικά θεμέλια του πολιτεύματος μας και κατ’επέκταση της λαϊκής κυριαρχίας. Πιο συγκεκριμένα , η πληροφόρηση για τα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα στο εσωτερικό της χώρας και όχι μόνον , η μόρφωση και η συνειδητοποίηση του πολίτη , θα μπορούσαμε να πούμε πως συνθέτουν την επαγρύπνηση των πολιτών όσο αφορά την εφαρμογή των νόμων και την καλή λειτουργία των θεσμών. Ακόμη , αξίζει να σημειωθεί πως η απόδοση της πραγματικότητας δίνει την δυνατότητα στον πολίτη για την ανάπτυξη της κριτικής του σκέψης και της πολιτικής εξουσίας που διαθέτει, επομένως έχει την δύναμη να διεκδικήσει τα δικαιώματα του και προβεί σε καταγγελία φαινομένων , τα οποία φαλκιδεύουν την δημοκρατία.
Με άλλα λόγια ως δημοσιογραφία θα μπορούσαμε να αποτυπώσουμε εκείνη την δραστηριότητα , πιο συγκεκριμένα την συγγραφική δραστηριότητα η οποία εκφράζεται μέσω των εφημερίδων , περιοδικών ,μέσω του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης , καθώς επίσης και μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης < social media > τα οποία κατέχουν δεσπόζουσα θέση στην καθημερινότητα των πολιτών σήμερα. Η δημοσιογραφία ως επιστήμη κατατάσσεται στις επικοινωνιακές επιστήμες , καθώς βλέπουμε πως ο ρόλος της είναι να συλλέγει πληροφορίες , να καταγράφει γεγονότα και να δημοσιεύσει ή να προβάλλει ειδήσεις έτσι όπως αναφέραμε και πιο πάνω , αλλά ταυτόχρονα ασκεί έλεγχο και κριτική.
Η δημοσιογραφία λοιπόν είναι πολύ σοβαρή υπόθεση. Η ποιότητα της ενημέρωσης και της παραγόμενης είδησης δεν αφορά αποκλειστικά τον δημοσιογράφο , αλλά επίσης αφορά το κάθε άτομο ως ανθρώπινη ύπαρξη ,μία ολόκληρη κοινωνία πολιτών , μία χώρα και μία παγκόσμια σφαίρα αντίληψης επιρροής και προτύπων .Ο δημοσιογράφος ουσιαστικά είναι επιφορτισμένος με μια τεράστια κοινωνική ευθύνη για την επαγγελματική του ακεραιότητα, για τον σεβασμό της ιδιωτικής ζωής του ανθρώπου και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και για τον σεβασμό του δημοσίου συμφέροντος. Ειδικότερα, όσο αφορά την κοινωνική ευθύνη των δημοσιογράφων οι δημοσιογράφοι οφείλουν να δείχνουν την απαραίτητη ευαισθησία στα κοινωνικά προβλήματα όλων των μελών της κοινωνίας όπως για παράδειγμα την προστασία του περιβάλλοντος ή για προβλήματα που αντιμετωπίζουν κοινωνικές ομάδες όπως οι διακρίσεις. Επιπλέον , η κριτική που ασκούν θα πρέπει να γίνεται με περίσκεψη , υπευθυνότητα ,να είναι τεκμηριωμένη, εποικοδομητική και γόνιμη , έτσι ώστε να εκδηλώνεται ο απαραίτητος σεβασμός απέναντι στους θεσμούς της κοινωνίας , τις αξίες και τις παραδόσεις της. Αξίζει να επισημανθεί το γεγονός ότι είναι υποχρέωση τους να στηλιτεύουν τις αδικίες ,την εκμετάλλευση, τις παράνομες ενέργειες ,την διαφθορά από όπου κι αυτή προέρχεται, είτε από τους απλούς πολίτες είτε κι αν αυτή προέρχεται από εκείνους που κατέχουν αξιώματα και ασκούν εξουσία, επειδή αυτοί πρέπει να είναι θεματοφύλακες των νόμων. Με άλλα λόγια αυτό σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να διχάζουν μέλη της κοινωνίας με κηρύγματα μισαλλοδοξίας και να προκαλούν τον φανατισμό και την έχθρα .
Στη συνέχεια, η ευθύνη των δημοσιογράφων σε επίπεδο επαγγελματικής ακεραιότητας συνδέεται άμεσα με τον παιδαγωγικό ρόλο του δημοσιογράφου. Πιο συγκεκριμένα, ένα λάβουμε υπόψη μας τον παιδευτικό ρόλο που παίζει σήμερα η τηλεόραση , το ραδιόφωνο , ο Τύπος και το διαδίκτυο, συμπεραίνουμε πως ο δημοσιογράφος ασκεί λειτούργημα ,εφόσον από την έγκυρη πληροφόρηση, την αμερόληπτη και απροκάλυπτη κρίση του, εξαρτάται η ορθή ενημέρωση των πολιτών και στη συνέχεια οι αποφάσεις και ενέργειές τους. Για αυτό τον λόγο , οι δημοσιογράφοι θα πρέπει να ενημερώνονται και να γνωρίζουν καλά το θέμα στο οποίο αναφέρονται, να ξέρουν πολύ καλά ελληνικά, να είναι αδιάφθοροι, έντιμοι ,ειλικρινείς και να αποφεύγουν την λογοκλοπή.
Οι ευθύνες των δημοσιογράφων περιλαμβάνουν τον σεβασμό της ιδιωτικής ζωής του ανθρώπου και της αξιοπρέπειάς του. Με άλλα λόγια η ιδιωτική ζωή μπορεί και ίσως πρέπει να ενδιαφέρει τους δημοσιογράφους μόνο για δημόσια πρόσωπα , τα οποία θα πρέπει να είναι ανεπίληπτα όχι μόνο στο δημόσιο, αλλά και στον ιδιωτικό τους βίο ,δηλαδή ο πολίτης θα πρέπει να ξέρει σε ποιον εμπιστεύεται τις εθνικές υποθέσεις, την διαχείριση του δημόσιου χρήματος κτλ. Ταυτόχρονα, δεν πρέπει να χρησιμοποιούν τον ανθρώπινο πόνο, την δυστυχία και κάθε ιδιαίτερη προσωπική στιγμή του ανθρώπου , ούτε στην περίπτωση που η περιέργεια του κοινού είναι μεγάλη για τέτοια θέματα .Αυτές οι στιγμές είναι εντελώς προσωπικές και η δημοσιοποίησή τους είναι αγένεια και αδιακρισία. Ακόμη ,δεν θα πρέπει να θυσιάζουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια στο βωμό της <<μεγάλης είδησης>> ,δηλαδή δεν θα πρέπει να συκοφαντούν ,να δυσφημούν πρόσωπα και να σπιλώνουν την υπόληψή τους με σκοπό να προκαλέσουν εντυπώσεις και να αυξήσουν την ακροαματικότητα ,την θεαματικότητα ή γενικότερα τις διαστάσεις μιας είδησης.
Οι δημοσιογράφοι θα πρέπει να αποδίδουν την παρούσα πραγματικότητα της κοινωνίας , έχοντας σεβασμό στο δημόσιο συμφέρον ,καθώς η ποιότητα της ζωής των πολιτών είναι πολύ πιο σημαντική από την ικανοποίηση οποιουδήποτε ιδιωτικού συμφέροντος. Αναλυτικότερα, η δράση τους θα πρέπει να εξασφαλίζει στον πολίτη την ορθή και έγκυρη ενημέρωση και να συμβάλλει στον περιορισμό και την πάταξη των κινήσεων και των πράξεων αυτών που βλάπτουν την ευημερία της κοινωνίας και παρακάμπτουν τους κανόνες και τις αξίες που την διέπουν. Θα πρέπει λοιπόν, να καταγγέλλουν με στοιχεία αδιάψευστα τον χρηματισμό δημοσίων λειτουργών και να αποκαλύπτουν αποφάσεις ,συμβάσεις και ενέργειες που βλάπτουν το δημόσιο συμφέρον, καθώς επίσης αποτελεί καθήκον τους να καταγγέλλουν τις όποιες παραβιάσεις δικαιωμάτων των πολιτών σε δημοκρατικές συνθήκες.
Η δημοσιογραφία ως επιστήμη με βάση το εννοιολογικό της περιεχόμενο θα λέγαμε ότι αποτελεί την πιο ολοκληρωμένη σύγχρονη επιστήμη , καθώς με τρόπο αισθητό εκφράζει την αντίληψη της πραγματικότητας και την που έχει σαν φορέα την τέχνη και από την άλλη την διανοητική γνώση. Σύμφωνα με τα διεθνώς παραδεδεγμένα, η δημοσιογραφία είναι η θεωρητική αντανάκλαση της πραγματικότητας. Επομένως η δημοσιογραφία θα λέγαμε πως αποτελεί κοινωνική παραγωγική δύναμη που εξελίσσεται με την πάροδο του χρόνου σε σημαντικό κοινωνικό θεσμό.
Ο πρωταρχικός σκοπός της δημοσιογραφίας είναι η ενημέρωση των πολιτών και η διαφώτιση της κοινής γνώμης .Σε αυτό εδώ το σημείο θα πρέπει να αναφέρουμε δύο σημαντικά στοιχεία που ταλανίζουν σήμερα την κοινή αντίληψη για τον ρόλο του δημοσιογράφου. Αρχικά, υπάρχουν πολλά ερωτήματα για την δημοσιογραφική υπόσταση με κυριότερο την κλασσική ερώτηση εάν η δημοσιογραφία είναι επάγγελμα ή λειτούργημα. Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα διχάζει για τον λόγο ότι θα μπορούσε να είναι και τα δύο δηλαδή , η δημοσιογραφία είναι επάγγελμα αλλά είναι αποδεκτή και σαν λειτούργημα. Ωστόσο , είναι κοινά αποδεκτό ότι σίγουρα η δημοσιογραφία αποτελεί επάγγελμα όπως το επάγγελμα του γιατρού , του δικηγόρου και του ιερέα που εκτός από την υπόσταση τους ως επαγγέλματα για να εξασφαλίσουν τα άτομα που τα εξασκούν τις βιοποριστικές τους ανάγκες , αποτελεί το καθένα ξεχωριστά και λειτούργημα , καθώς δεν καλύπτει τις ανάγκες μόνο του ατόμου που τα εξασκεί, αλλά ταυτόχρονα καλύπτει ανάγκες ολόκληρης της κοινωνίας και συμβάλει ουσιαστικά στην εξέλιξή της.
Στη συνέχεια το δεύτερο σημαντικό στοιχείο που απασχολεί σήμερα τον μέσο πολίτη όσο αφορά τον ρόλο του δημοσιογράφου είναι το γεγονός ότι από πολλούς αμφισβητείται η ποιοτική παραγόμενη ενημέρωση. Πιο αναλυτικά , θεωρείται ότι η δημοσιογραφία έχει ενταχθεί στο διεθνή ανταγωνισμό και η είδηση σήμερα αποτελεί απλά ένα << εμπόρευμα >> που πολλές φορές οι δημοσιογράφοι δεν διστάζουν να
προωθήσουν ακόμη και μια ψεύτικη είδηση γνωστή ως fake news ξεχνώντας πολλές φόρες όπως φανερώνεται τον κώδικα δημοσιογραφικής δεοντολογίας, με αποτέλεσμα να καθιστούν τους πολίτες αρνητικούς απέναντι στο ρόλο του δημοσιογράφου , δημιουργώντας σύγχυση στην κοινωνία και μετατρέποντας την διαφώτιση σε συσκότιση.
Η δημοσιογραφία ως επιστήμη ξεκίνησε από τις απλές ανθρώπινες ανάγκες για πληροφόρηση και αφού πέρασε πολλά και διάφορα στάδια έφτασε στην σημερινή της μορφή διακρίνοντάς την για την εκπληκτική δυναμική της , για την τεράστια επιρροή της στην καθημερινότητα των ανθρώπων και στην εξέλιξη της κοινωνίας και για την παγκόσμια ακτινοβολία της. Τόσο στην Ελλάδα , όσο και διεθνώς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έπαιξαν ουσιαστικό ρόλο στην εξέλιξη της δημοσιογραφίας και στην διαμόρφωση της κοινής γνώμης και συντέλεσαν σε μεγάλο βαθμό ώστε να λάβουν χώρα ριζικές αλλαγές στην καθημερινότητα των ανθρώπων.
Η ιδέα το να επικοινωνούμε με στιγμιαίο τρόπο με τους ανθρώπους που επιθυμούμε και βρίσκονται σε πολύ μεγάλη απόσταση από εμάς έχει γεννηθεί πολύ νωρίς .Απο τις αρχαίες ελληνικές φυκτωρίες ( σύστημα συνεννόησης όπου η μεταβίβαση της πληροφορίας γίνεται με τη χρήση πυρσών κατά τη διάρκεια της νύχτας (φρυκτός= πυρσός και ώρα = φροντίδα) μέχρι την εφεύρεση του τηλεγράφου η ιστορία της τεχνολογίας και των επικοινωνιών και γενικότερα της ανθρωπότητας, διήνυσε μια τεράστια απόσταση .Το ραδιόφωνο αποτελεί την πρώτη μορφή ασύρματης μαζικής επικοινωνίας στην ιστορία της ανθρωπότητας.Το 1895 ο Γουλιέλμος Μαρκόνι μετέδωσε ηχητικά σήματα Μορς διαμέσου ερτζιανών κυμάτων..
Λίγα χρόνια αργότερα το 1906 στη Νέα Υόρκη μεταδόθηκε πρώτη φορά μουσική μέσω ραδιοκυμάτων αλλά ο πρώτος ραδιοφωνικός σταθμός έγινε πολύ αργότερα στις 20 Νοεμβρίου του 1920.Εκείνη την περίοδο (1928 ) δημιουργήθηκε στην Ελλάδα ο πρώτος ραδιοφωνικό σταθμός στη Θεσσαλονίκη με ιδιωτική πρωτοβουλία (Χρίστο Τσιγγιρίδη), ενώ μια δεκαετία αργότερα 1938 και στην Αθήνα. το 1945 ιδρύθηκε το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας (Ε.Ι.Ρ.) που ανέλαβε την ευθύνη λειτουργίας του σταθμού. Από τα τέλη της δεκαετίας του ’70, αρχικά η μπάντα των μεσαίων και στη συνέχεια η ζώνη των FM κατακλύζεται από εκατοντάδες ερασιτέχνες («πειρατές»), που εκπέμπουν πολυποίκιλα προγράμματα.. Ραδιοσταθμό κατασκεύασαν, επίσης, οι φοιτητές του ΕΜΠ κατά τη διάρκεια της εξέγερσης του Πολυτεχνείου κατά της Χούντας το 1973.Τέλος, τέθηκαν οι όροι ίδρυσης τοπικών ραδιοφωνικών σταθμών και από φυσικά ή νομικά πρόσωπα με το προεδρικό διάταγμα 25/1988 όπου έχουμε την «απελευθέρωση» της ιδιωτικής ραδιοφωνίας
Η τηλεόραση αποτελεί το κυριότερο και δημοφιλέστερο Μέσο Μαζικής Επικοινωνίας και η χρήση της είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη σε όλο τον κόσμο. Η λέξη προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό πρόθεμα" τηλε(="μακριά") και τη λέξη" όραση". Η τηλεόραση είναι ένα σύστημα τηλεπικοινωνίας που χρησιμεύει στη μετάδοση και λήψη κινούμενων εικόνων και ήχου εξ αποστάσεως. Ο τηλεοπτικός δέκτης λαμβάνει το τηλεοπτικό σήμα είτε ασύρματα είτε ενσύρματα.Oι πρώτες επιτυχείς τηλεοπτικές μεταδόσεις έγιναν από τον John Logie Baird στο Λονδίνο Μεγάλης Βρετανίας ,το 1928.Ωστόσο , στην Ελλάδα καθυστέρησε ο θεσμός της τηλεόρασης με την επίσημη έναρξη της Ελληνικής κρατικής τηλεόρασης να γίνεται στις 23 Φεβρουαρίου 1966 με ασπρόμαυρη μετάδοση έως το 1979 όπου η μετάδοση έγινε έγχρωμη .Σημαντικός σταθμός στην ιστορία της ελληνικής τηλεόρασης είναι η ιδιωτική τηλεόραση όπου δημιουργούνται τα κανάλια Megga Chanel και Antenna TV το 1989.
Ωστόσο, κάποτε η πρωινή ανάγνωση των εφημερίδων ήταν ιεροτελεστία για όσους ενδιαφέρονταν για τα τεκταινόμενα. Το κρατικό ραδιόφωνο έπαιζε τον ρόλο της ειδησεογραφικής γέφυρας κατά τη διάρκεια της ημέρας, όταν οι ημέρες ήταν κρίσιμες. Οι εφημερίδες είχαν τον κυρίαρχο ρόλο στην ενημέρωση των πολιτών.Αρκετοί από τους πολίτες θεωρούν πως η είδηση αποτυπωμένη στο χαρτί αποτελεί πλέον παρελθόν .Αυτό δεν ισχύει σε καμία περίπτωση .Αυτό που πραγματικά ισχύει είναι ότι άλλαξε ο τρόπος που αντιμετωπίζουν πλέον οι πολίτες την ενημέρωση ,κυρίως την έντυπη ενημέρωση όπως την είχαμε ζήσει τις προηγούμενες δεκαετίες.
Τα «κοινωνικά δίκτυα» μπορούν να περιγράφουν ως διαδικτυακοί τόποι που δίνουν τη δυνατότητα σε ομάδες ανθρώπων τόσο να αλληλεπιδρούν μεταξύ τους όσο και να παράγουν και να δημοσιεύουν περιεχόμενο οι ίδιοι. Κύριο χαρακτηριστικό αυτών των τόπων είναι η συζήτηση, τα σχόλια, η αλληλεπίδραση και διαμοιρασμό οποιασδήποτε πληροφορίας μεταξύ των χρηστών. Τα κοινωνικά δίκτυα ή μέσα δεν αποτελούν απλά μία ιστοσελίδα ανάρτησης ανακοινώσεων και πληροφοριών αλλά είναι ο τρόπος που ο καθένας μπορεί να διαχειρίζεται την εικόνα του μέσα από δημοσιεύσεις και ανακοινώσεις που τον αφορούν και τον προσδιορίζουν. Τα άτομα που διατηρούν ένα κοινωνικό δίκτυο είναι ενεργά μέλη και προσελκύουν άτομα με κοινά ενδιαφέροντα αποτελώντας τις ομάδες-κοινότητες του δικτύου. Το διαδίκτυο προσφέρει πολλές και διάφορες υπηρεσίες μέσων των κοινωνικών δικτύων όπως όπως σελίδες διαμοιρασμό αρχείων, τα blogs-ιστολογία ,τoυς ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης ,τους συλλογικούς σελιδοδείκτες και πολλές άλλες ακόμη υπηρεσίες.
Τη σημερινή εποχή ή ορθότερα την εποχή του διαδικτύου, η προσοχή μας μεταπηδά από το ένα γεγονός στο άλλο με την ίδια ταχύτητα με την οποία «κλικάρουμε» το ποντίκι του υπολογιστή μας ή αλλιώς με την ίδια ταχύτητα που ανανεώνουμε την αρχική μας σελίδα στο smart phone.Σήμερα έχουμε ταυτίσει την δημοσιογραφία με μέσα κοινωνικής δικτύωσης .Πιο συγκεκριμένα ,παρατηρούμε, πως καθημερινά η επιρροή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης <social media> στην ζωή μας γίνεται ολοένα και μεγαλύτερη. Έχουμε την δυνατότητα πρόσβασης σε παρα πολλές πηγές ειδησεογραφικές και όχι μόνο και ενήμεροι στις τελευταίες εξελίξεις .Το διαδύκτιο έχει γίνει βασικό ‘’εργαλείο’’της καθημερινής εργασίας του δημοσιογράφου και από αυτή την κοπία μπορούμε να το κατατάσσουμε μέσα στην μεγάλη οικογένεια των δημοσιογραφικών μέσων
Θα πρέπει να επισημάνουμε πως ήδη από το 1998 τα μεγαλύτερα τηλεοπτικά δίκτυα που υπήρχαν στον κόσμο είχες δημιουργήσει αρκετές και διάφορες ιστοσελίδες με σκοπό να παρέχει την δυνατότητα στους χρήστες αυτών να παρακολουθούν κάποιο μέρος από τα προγράμματα τους. Αυτή η κατάσταση συνέβαινε κυρίως σε όλα τα μεγάλα κανάλια
Oι δημοσιογραφικές ιστοσελίδες αφορούν κυρίως τα πρακτορεία ειδήσεων και τα δημοσιογραφικά επιτελεία των εντύπων και ηλεκτρονικών μέσων που εκ των πραγμάτων διευκολύνονται από τη δημοσιογραφική πληροφόρηση μέσα του διαδικτύου.
Τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης είναι τα μέσα αλληλεπίδρασης και επικοινωνίας των ανθρώπων , μέσα από αυτά ανταλλάσσονται πληροφορίες, εικόνες ,και ιδέες με προϋπόθεση να διαθέτουν λογαριασμό στις πλατφόρμες .Η Κοινωνική Δικτύωση βασίζεται στη συμμετοχή , στη συγκέντρωση ατόμων σε συγκεκριμένες ομάδες , θα λέγαμε με άλλα λόγια ότι αποτελεί ένα σύνολο από actors (άνθρωποι και οργανισμοί ) και ένα σύνολο από σχέσεις
Πολλές ταυτίζεται ο όρος social media με τον όρο social networking με την έννοια της κοινωνικής δικτύωσης .Ωστόσο εδώ οφείλουμε να τονίσουμε μια διαφοροποίηση : ο όρος social media αναφέρεται στα εργαλεία-μέσα κοινωνικής δικτύωσης ,ενώ ο όρος social networking στη διαδικασία κοινωνικής δικτύωσης.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν ένα αναπόσπαστο κομμάτι τόσο των πολιτών ,όσο και των δημοσιογράφων. Αποτελούν μέρος της ενημέρωση των δημοσιογράφων για έκτακτα γεγονότα , και μέρος από αντλούν τις πήγες τους και τις πληροφορίες για ρεπορτάζ. Πέρα από τα παραπάνω τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προσφέρουν ένα πιστό κοινό για τον επαγγελματία δημοσιογράφο που παρακολουθεί τις αναρτήσεις του και επιθυμεί να ενημερώνεται από συγκεκριμένο δημοσιογράφο ή συγκεκριμένο site για τις τρέχουσες εξελίξεις σε κάθε τομέα.
Ένα ακόμη σημαντικό στοιχείο που κατατάσσεται στα θετικά χαρακτηριστικά των μέσων κοινωνικών δικτύωσης είναι η αλληλεπίδραση των αναγνωστών ,δηλαδή η δυνατότητα να εκφράσουν την άποψή τους και τα συναισθήματα τους .
Η εποχή μας χαρακτηρίζεται από την εξάπλωση των κινητών τηλεφώνων με Multimedia δυνατότητες δηλαδή έχουμε την εξάπλωση της λεγόμενης δημοσιογραφίας των πολιτών ή συμμετοχικής δημοσιογραφίας (citizen journalism), όπου ο πολίτης πλέον δεν έχει παθητικό ρόλο , αλλά συμμετέχει και πολλές φορές διαμορφώνει την είδηση. Σύμφωνα με τον Clay Shirky,το Διαδίκτυο μετέτρεψε το κοινό από μια ομάδα καταναλωτών σε μια ομάδα εν δυνάμει παραγωγών (How social media canmake history)
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν επίσης και μέσα προώθησης προεκλογικής καμπάνιας και πολιτικής διαφήμισης .Η συμμετοχή , η αλληλεπίδραση με σχόλια, η άμεση πρόσβαση στην είδηση ,οι συνεχείς οι αναρτήσεις σαφώς και επηρεάζουν τον πολίτη να διαμορφώσει την αντίληψη του για τον κάθε πολιτικό και για το γεγονός που λαμβάνει χώρα , να συνειδητοποιήσουν την πολιτική τους κατεύθυνση και να υιοθετήσουν ενεργή πολιτική θέση αν και υπάρχουν πολλοί που υποστηρίζουν ότι οι άνθρωποι χρησιμοποιώντας τα social media χάνουμε την αίσθηση με την πραγματικότητα γύρο μας, στην πραγματική ζωή.
Ολοκληρώνοντας οδηγούμαστε στο συμπέρασμα πως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν πια κομμάτι της δημοσιογραφίας. Σύμφωνα με όλα τα παραπάνω συμπεραίνουμε πως η δημοσιογραφία άλλαξε ριζικά τα τελευταία χρόνια και αυτό εξαιτίας του διαδικτύου. Οι κοινωνικές ανακατατάξεις που προκαλούνται από την ανάπτυξη του νέου ψηφιακού κόσμου είναι ευρύτατες και ταχείες. Η παιδεία , ο πολιτισμός και κάθε πτυχή της καθημερινότητας των πολιτών αλλάζουν όψη αφού οι δυνατότητες απόκτησης γνώσεων αλλά και επικοινωνίας πολλαπλασιάζονται και παγκοσμιοποιούνται. Στη συγκρότηση της κοινωνίας της πληροφορίας τα δίκτυα λειτουργούν ως μία νέα αγορά .Ορισμένοι βλέπουν τη διεύρυνση της δημοκρατίας χάρη στις δυνατότητες των νέων ψηφιακών μέσων , δικτύων και πολυμέσων , ενώ κάποιοι υπεραισιόδοξοι μιλούν για ηλεκτρονική δημοκρατίας. Με βάση τα παραπάνω και δεδομένου ότι η τεχνολογία και η κοινωνία εξελίσσεται με ραγδαίους ρυθμούς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης θα αποτελέσουν σταθμό για την δημοσιογραφία και για τις ανθρώπινες σχέσεις.
* Αλεξία Χαρακίδα
Πολιτικός Επιστήμονας-Δημοσιογράφος
Κοινωνική Διοίκηση και Πολιτική Επιστήμη ΔΠΘ
ΠΜΣ Δημοσιογραφία και Νέα Μέσα ΕΚΠΑ
ΠΜΣ Δημόσιο Δίκαιο και Δημόσια Πολιτική ΕΚΠΑ
Τομεάρχης Έρευνας κ Καινοτομίας ΟΝΝΕΔ Αιτωλ/νίας
Υπεύθυνη Επικοινωνίας Εμπορίου και Βιομηχανίας ΟΝΝΕΔ (πανελλαδικά)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου