Ο μακρύς δρόμος του νέου προοδευτισμού (Κείμενο του κύριου Γιώργου Φλωρίδη)

Ο κος. Γ. Φλωρίδης είναι Δικηγόρος, πρ. Υπουργός ΠΑΣΟΚ και πρ. Βουλευτής Κιλκίς

Η χώρα μας, όπως άλλωστε όλος ο κόσμος, υφίσταται τις συνέπειες των καταιγιστικών εξελίξεων που προκύπτουν από την πανδημία και τις τεράστιες κοινωνικές και οικονομικές αλλαγές που αυτή επισύρει, καθώς και τις  σοβαρές γεωπολιτικές ανακατατάξεις, αλλά και τις δοκιμασίες της δυτικής δημοκρατίας, όπως αυτές εκφράστηκαν τελευταία στις ΗΠΑ.

Η χώρα, ευτυχώς, έχει υπερβεί ένα κύκλο πολιτικών κλυδωνισμών από τα δύσκολα μνημονιακά χρόνια και διαθέτει, τουλάχιστον, κυβερνητική σταθερότητα, απαραίτητο όρο για την αντιμετώπιση των μεγάλων και εναλλασσόμενων κρίσεων της συγκυρίας και όχι μόνο. Υπάρχει, όμως, ένα βασικό πολιτικό έλλειμμα. Που δεν είναι άλλο από την απουσία εναλλακτικού πόλου στο πολιτικό της σύστημα. 

Η όλη φιλολογία για τα προβλήματα της αξιωματικής και της υπόλοιπης αντιπολίτευσης, δεν είναι τίποτα άλλο παρά σύμπτωμα αυτού του πολιτικού κενού, που υπάρχει μετά το τέλος της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό το μεγάλο κενό δεν αφορά, όπως πολλοί πιστεύουν, τα ποσοτικά  δεδομένα της εκλογικής ήττας του ΣΥΡΙΖΑ ή την εκλογική στασιμότητα του ΚΙΝΑΛ. Είναι δε πολιτικά αφελείς, όσοι πιστεύουν ότι αυτό το κενό μπορεί να καλυφθεί με τη φθορά της κυβέρνησης της ΝΔ ή, έστω, με τη συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ-ΚΙΝΑΛ. 

Πρόκειται για κάτι βαθύτερο, το οποίο δεν αντιμετωπίζεται με ρηχές πολιτικές και, βασικά, δεν αρκεί η φθορά των κυβερνώντων. Υπάρχει βαθιά δομική κρίση του πάλαι ποτέ ηγεμονικού προοδευτικού χώρου που κυριάρχησε στη Μεταπολίτευση. Η περίοδος ΣΥΡΙΖΑ, ήταν ο τελευταίος σταθμός της. Η λεγόμενη νέα μεταπολίτευση, θέτει για τον παλαιό προοδευτισμό απαιτήσεις ριζικής επανατοποθέτησης. Απαιτήσεις σε δύο επίπεδα: νέου ιδεολογικού και πολιτικού λόγου και, ταυτόχρονα, εμφάνισης αξιόπιστου πολιτικού προσωπικού με διαχειριστική επάρκεια.        

Η δύσκολη πορεία για έναν νέο προοδευτισμό

Ο κόσμος και οι κοινωνίες, στις αρχές του καινούργιου αιώνα που διανύουμε έχουν μεταβληθεί ριζικά. Οι παραδοσιακές θεωρήσεις της δεξιάς- κέντρου- αριστεράς, δεν μπορούν πλέον να ερμηνεύσουν τον κόσμο, πολύ περισσότερο να τον αλλάξουν. Ζητήματα όπως η νέα γεωπολιτική ανακατανομή ισχύος και πλούτου, η νέα προσέγγιση των εθνικών και κοινωνικών ταυτοτήτων, η κρίση της δημοκρατίας και η άνοδος του αυταρχισμού, οι βαθιές αλλαγές και ανισότητες στις κοινωνικές και οικονομικές σχέσεις, καθώς και τα ζητήματα του ψηφιακού μετασχηματισμού και της κλιματικής αλλαγής, απαιτούν νέες θεωρήσεις και ερμηνευτικές προσεγγίσεις.  Ο προοδευτισμός του 20ού αιώνα και, ειδικότερα, ο μεταπολιτευτικός ελληνικός, με τον αντιδυτικισμό, την κρατολατρεία, την εξουσιολαγνεία ως δήθεν μέσο αλλαγής και εκδημοκρατισμού, την μετριοκρατία ως δήθεν μέσο εξισωτισμού, τον μόνιμο επιδοματισμό ως δήθεν μέσο κοινωνικής προστασίας και τον άκρατο δικαιωματισμό ως δήθεν μέσο ελευθερίας, βρίσκεται σε φάση παρακμής και ταχείας υπέρβασης από την μεταβατική εποχή μας.

Τίθεται, λοιπόν, το νέο προοδευτικό ζήτημα στην χώρα και βεβαίως διεθνώς. Οι  τρέχουσες προτάσεις για «προοδευτική διακύβερνηση», δηλαδή για το άθροισμα ενός παλιού «προοδευτικού» υλικού, ιδεών και υποκειμένων, δεν μπορεί να συγκινήσει και να εμπνεύσει ούτε καν τους έχοντες οπαδική νοοτροπία. Μπορούν ηγετικές ομάδες, όπως αυτές του κ. Τσίπρα και της κ. Γεννηματά, ν’ αναλάβουν εγχειρήματα μετάβασης σ’ ένα νέο προοδευτισμό; Το θεωρώ δύσκολο έως απίθανο. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για διαφορετικές συνιστώσες του ίδιου  παρωχημένου «προοδευτικού» κλάδου και το κυριότερο, δεν μπορούν να θέσουν και να εξαγγείλουν ένα διαφορετικό, αλλά αναγκαίο προοδευτικό εγχείρημα. Απλώς κάποιοι ισχυρίζονται πως αν ενωθούν, θα μπορέσουν να εκτοπίσουν τους κυβερνώντες. 

Αυτή η αδυναμία, οδηγεί στην εκτίμηση ότι θα είναι αρκετά μακρύς ο δρόμος για την συγκρότηση εναλλακτικού πόλου στο ελληνικό πολιτικό σκηνικό και ακόμη μακρύτερος για την εμφάνιση ενός νέου, σύγχρονου και ελκυστικού, προοδευτισμού. Σε όποιες διαδικασίες υπάρξουν, θα ήταν σημαντικό, τουλάχιστον, ν’ αναδειχθούν νέες ηγεσίες που να προκηρύξουν και ν’ αναλάβουν μια τέτοια ριζική αλλαγή προοδευτικής πορείας.       

ΠΗΓΗ: 

ΤΑ ΝΕΑ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ