''Η Υγεία της ΨΥΧΗΣ'', κείμενο από την Ραφαέλα Κατικαρίδου

Συντάκτρια - Αναλύτρια Ανθρωπιστικών, Πολιτικών και Κοινωνικών Ζητημάτων 

Ραφαέλα Κατικαρίδου

Απόφοιτη Τμήματος Πολιτικών Επιστημών, Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

Η Ραφαέλα Κατηκαρίδου είναι 25 ετών με καταγωγή από τη Θεσσαλονίκη. Είναι απόφοιτη του τμήματος Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ως ενεργό μέλος σε διοικητικό συμβούλιο πολιτιστικού συλλόγου συμμετέχει κατά καιρούς σε διάφορα πολιτιστικά δρώμενα. Το τελευταίο καιρό ασχολείται επαγγελματικά με τον τομέα του τουρισμού. Στον ελεύθερό της χρόνο της αρέσει να διαβάζει λογοτεχνικά βιβλία και να ασχολείται με την φωτογραφία και τη μουσική. Ως λάτρης της rock και της metal αγαπάει επίσης και τις συναυλίες. 

   Εάν υπάρχει ένας τομέας της καθημερινής μας ζωής ο οποίος παραγκωνίζεται σε μεγάλο βαθμό και εξαιτίας της παραπληροφόρησης αποτελεί ταμπού , αυτός σίγουρα είναι ο τομέας της ψυχικής υγείας . Αποτελεί σύνηθες φαινόμενο λέξεις όπως '' τρελός '' , '' ψυχοπαθής '' κτλ να χρησιμοποιούνται καταχρηστικά ως προσβολές δίχως το εκάστοτε άτομο να γνωρίζει επί της ουσίας την πραγματική τους σημασία . Επιπλέον , υπάρχουνε πολλά κοινωνικά στερεότυπα γύρω από την ανάγκη να απευθυνθεί κάποιος σε ειδικό ψυχικής υγείας ( πράγμα που λειτουργεί πολλές φορές και αποθαρρυντικά ) και ακόμα περισσοτερα γύρω από τα άτομα τα οποία λαμβάνουνε ειδική φαρμακευτική αγωγή σε σημείο να στιγματίζονται. 

  

Δυστυχώς στις μέρες μας οι ψυχικές ασθένειες καλπάζουν . Φυσικά η κατάθλιψη και το άγχος είναι αυτές που κατέχουν τις πρώτες θέσεις . Οι επιπτώσεις της πρόσφατης πανδημίας αλλά και τα συσσωρευμένα τραύματα της δεκαετούς οικονομικής κρίσης έχουν επιφέρει αισθήματα αβεβαιότητας , ανασφάλειας και φόβου για το μέλλον καθώς και έχουν διαταράξει κάθε είδους διαπροσωπική σχέση . Όλα αυτά αποτελούν βαρύ ψυχοτραυματικό παράγοντα ο οποίος πυροδοτεί τη μαζική εμφάνιση ψυχικών νόσων . Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος πίσω από τη ραγδαία εξέλιξη της επιστήμης της ψυχολογίας . Μέσω ερευνών αποκαλύπτονται νέα δεδομένα για τις εγκεφαλικές λειτουργίες , την αθρώπινη συμπεριφορά και σχεδιάζονται νέα και αποτελεσματικότερα φάρμακα για την αντιμετώπιση του προβλήματος. 

  Παρ'όλο που πλέον είναι τόσο συνηθισμένο κάποιο άτομο να πάσχει από ψυχική ασθένεια / διαταραχή , ο κοινωνικός αποκλεισμός αυτών των ανθρώπων συνεχίζει να είναι ένα χαρακτηριστικό και έντονο φαινόμενο . Οι πάσχοντες τείνουν να περιθωριοποιούνται είτε εξαιτίας της προκατάληψης των '' υγιών '' απέναντι τους είτε λόγω της ύπαρξης ένος αισθήματος συνεχούς ανάγκης να απολογηθούν και να εξηγήσουν στους υπόλοιπους τους λόγους ( τους οποίους και οι περισσοτέροι αδυνατούν να κατανοήσουν ) πίσω από τη μειωμένη τους ενέργεια , τα περιορισμένα τους ενδιαφέροντα και την απώλεια διάθεσης για κοινωνικοποίηση . Ειδικά στη χώρα μας το συγκεκριμένο φαινόμενο έχει λάβει τεράστιες διαστάσεις. 

  Το μεγαλύτερο λάθος που μπορεί κάποιος να κάνει είναι να θεωρήσει ότι μια ψυχική ασθένεια αποτελεί απλά μια στεναχώρια η οποία θα υποχωρήσει από μόνη της μετά από καιρό και το άτομο θα μπορεί και πάλι να διαχειριστεί τα καθημερινά του προβλήματα όπως όλοι οι υπόλοιποι . Η περίπτωση της κατάθλιψης απέχει πολύ από αυτό . Η αιτία της είναι πολύ πιο βαθιά με ρίζες στην παιδική ηλικία , στην κληρονομικότητα ή σε χημικές ανισορροπίες στα επίπεδα σεροτονίνης , ντοπαμίνης και νορεπινεφρίνης στον εγκέφαλο , νευροδιαβιβαστές οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για την διάθεση . Ένα άτομο σε αυτή την κατάσταση δεν μπορεί να ελέγξει τη διάθεσή του , τη συμπεριφορά του και τις σκέψεις του οι οποίες κατά κύριο λόγο είναι αρνητικές . Το αποτέλεσμα είναι να υπάρχουν συναισθήματα θυμού και στεναχώριας τόσο προς τους άλλους ανθρώπους όσο και προς το ίδιο το άτομο , το οποίο φτάνει να κατακρίνει συνεχώς τον εαυτό του και να νιώθει τύψεις. 

  Σε κάθε πρίπτωση είναι αναγκαία η παροχή βοήθειας από έναν ειδικό ψυχικής υγείας . Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να αντιμετωπιστεί οποιοδήποτε πρόβλημα ψυχικής υγείας είναι η ψυχοθεραπεία σε συνδυασμό με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή . Ο ειδικός βοηθάει το άτομο να ανακτήσει τη χαμένη του αυτοπεποίθηση , να ξεπεράσει τα τραύματα του παρελθόντος και να πατήσει ξάνα γερά και σταθερά στα πόδια του . Είναι μια μεγάλη και χρονοβόρα διαδικασία αλλά είναι η μόνη πραγματική λύση στο πρόβλημα. 

  Όμως σημαντικό ρόλο στην επίλυση του προβλήματος διαδραματίζουμε και όλοι εμείς . Χωρίς να ξεχνάμε ότι η ψυχική υγεία μας αφορά όλους μέσα στην κοινωνία στην οποία ζούμε , οφείλουμε να ενημερωνόμαστε σωστά και να δείχνουμε την αγάπη και το ενδιαφέρον μας για τους συνανθρώπους μας που πάσχουν από αυτές τις διαταραχές . Σε κάθε περίπτωση πρέπει να τους προτρέπουμε να επισκεφθούν κάποιον ειδικό και το κυριότερο να τους στηρίζουμε ώστε να μην αισθάνονται περιθωριοποιημένοι . Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι μόνο μιλώντας ανοιχτά για το θέμα της ψυχικής υγείας θα βγούμε νικητές από αυτόν τον δύσκολο αγώνα , ο οποίος μας αφορά όλους το ίδιο.