Πεντηκοστή, το Γενέθλιο τη Εκκλησίας

Πεντηκοστή, το Γενέθλιο τη Εκκλησίας

...του Μιχάλη Θεοχαράκη

«Η Εκκλησίαείναι μία με την Πεντηκοστή, που ήταν η ημέρα της θαυμαστής θεμελιώσεως και των γενεθλίων της Εκκλησίας, οπότε όλες οι προφητείες γι΄ αυτήν εκπληρώθηκαν. Σ’ εκείνη την “τρομερή και ακατανόητη γιορτή”, το Πνεύμα, ο Παράκλητος, κατέρχεται και ενοικεί μέσα στον κόσμο, όπου ποτέ πριν δεν ήταν παρών με τον τρόπο που αρχίζει τώρα να ενοικεί», μας λέει ο π. Γεώργιος Φλορόφσκι.

Πενήντα μέρες μετά την Ανάσταση του Κυρίου, ο Τριαδικός Θεός γέμισε το σπίτι που ήταν συναθροισμένοι οι μαθητές με μια «βίαιη πνοή» και πάνω στους μαθητές διαμοιράσθηκαν «πύρινες γλώσσες», γλώσσες που έμοιαζαν με φωτιά. Το σημείο που σαγήνευσε το πολυεθνικό παρευρισκόμενο πλήθος ήταν ότι «ο καθένας τους άκουγε τους αποστόλους να μιλάνε στη δική του γλώσσα». Το γεγονός των «γλωσσών» αποτελεί σημείο μια άλλης, νέας πραγματικότητας, της επιστροφής στην ενότητα της ανθρωπότητας, που είχε ολοκληρωτικά διασπαστεί με τη σύγχυση των γλωσσών. Η κάθοδος του Πνεύματος την Πεντηκοστή αντιστρέφει το αποτέλεσμα του πύργου της Βαβέλ.Στην Πεντηκοστή η πολλαπλότητα των γλωσσών δεν καταργήθηκε αλλά έπαψε να είναι η αιτία του χωρισμού όπως προηγουμένως. Ο καθένας μιλούσε στη δική του γλώσσα, αλλά με τη δύναμη του Πνεύματος ο καθένας μπορούσε να καταλάβει τους άλλους.

Η  επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος στους αποστόλους του Χριστού, αποτελεί το τέλος και το επιστέγασμα όλου του έργου της σωτηρίας. Όλο το έργο του Χριστού, η Έλευση, η Διδασκαλία, το Πάθος, η Ανάσταση, η Ανάληψη απέβλεπαν σ’ αυτό· στην έλευση του Αγίου Πνεύματος στον κόσμο, στη νέα δημιουργία.Η Εκκλησία, εορτάζει τηνγενέθλιον ημέρα της, αλλά και το μυστήριο της ιδίας της ζωής της. Η Εκκλησία ζει το μυστήριο αυτό καθημερινά, διαρκώς, σε κάθε στιγμή χρόνου, από την ημέρα της Πεντηκοστής μέχρι της συντέλειας του αιώνος. Πνεύμα και Εκκλησία είναι αδιασπάστως ενωμένα. Το Άγιο Πνεύμα είναι η ψυχή, η ζωή, η ύπαρξη της Εκκλησίας. Σ᾿ αυτό οφείλεται η ενότητα, η αγιότητα, η καθολικότητα της Εκκλησίας. Από αυτό πηγάζουν τα χαρίσματα, οι θεσμοί, η πίστη και η θεολογία της Εκκλησίας. Από αυτό πηγάζουν οι υπερφυσικές ενέργειες των μυστηρίων, που ζωογονούν, που τροφοδοτούν και αγιάζουν το σώμα της. Έτσι, την μέρα αυτή κλίνωμε τα γόνατά μας στους ναούς και προσκυνούμε την αήττητη δύναμή Του και υποδεχόμαστε την Θεία χάρη του Παρακλήτου.

Η Εκκλησία μας φυσικά, δεν έχει ανάγκη την ανάγκη της αγιότητας των μελών της για να αποκαλείται Αγία. Αρκεί που κεφαλή της είναι ο κατά φύσιν Άγιος Τριαδικός Θεός. Όμως ο Πατέρας με την πλήρη αγάπη Του, εκπορεύει τον Άγιο Πνεύμα προς τους πιστούς για να καθαγιαστούν και αυτοί, πράγμα που μπορούσε να πραγματοποιηθεί μόνο με την έλευση του Σωτήρος Χριστού.Έτσι αν η Εκκλησία είναι το μυστικό σώμα του Χριστού, το Πνεύμα το Άγιον είναι η καρδιά του σώματος. Η ζωντανή δράση της Εκκλησίας στον κόσμο αρχίζει με την Πεντηκοστή, και συνεχίζεται μέσα στη Λειτουργία. Κάθε Θεία Λειτουργία είναι και μία Πεντηκοστή στην οποία η δύναμη εκείνη η οποία τελεί τη φρικτή θυσία της Θείας Λειτουργίας, και πυρακτώνει, δηλαδή κάνει φωτιά  τον ναό και τον ιερέα, είναι το Άγιο Πνεύμα.

Καταλήγοντας, να πούμε ότι αυτό που μετατρέπει μέχρι και σήμερα απλούς πιστούς σε αγίους, αυτό που ενώνει τον άνθρωπο μυστηριακά με την Αγία Τριάδα, είναι το Άγιο Πνεύμα, έτσι όπως χορηγήθηκε την μέρα της Πεντηκοστής στους μαθητές του Χριστού. Επομένως εκείνος που επιθυμεί τον καθαγιασμό και τη σωτηρία της ψυχής του πρέπει να είναι μέλος της Εκκλησίας ώστε να δύναται της επιφοίτησης του Αγίου Πνεύματος.

Δοξαστικός ύμνος της Πεντηκοστής στην Αγία Τριάδα, ποίημα αυτοκράτορος Βυζαντίου Λέοντος Στ’ του σοφού (ήχος πλ. δ’)  

«Δεῦτε λαοί, τὴν τρισυπόστατον Θεότητα προσκυνήσωμεν, Υἱὸν ἐντῷ Πατρί, σὺν ἁγίῳ Πνεύματι· Πατὴρ γὰρ ἀχρόνως ἐγέννησεν Υἱόν, συν αΐδιον καὶ σύν θρονον, καὶ Πνεῦμα ἅγιονἦνἐντῷ Πατρί, σὺνΥἱῷδοξαζόμενον, μία δύναμις, μία οὐσία, μία Θεότης, ἣν προσκυνοῦντες πάντες λέγομεν· Ἅγιος ὁ Θεός, ὁ τὰ πάντα δημιουργήσας δι’ Υἱοῦ, συνεργίᾳτοῦ Ἁγίου Πνεύματος, Ἅγιος ἰσχυρός, δι’ οὗτὸν Πατέρ αἐγνώκαμεν, καὶ τὸ Πνεῦμα τὸἍγιον ἐπεδήμησεν ἐν κόσμῳ, Ἅγιος ἀθάνατος, τὸ Παράκλητον Πνεῦμα, τὸ ἐκΠατρὸς ἐκπορευόμενον, καὶ ἐν Υἱῷ ἀναπαυόμενον, Τριὰς ἁγία, δόξα σοι.»