Η εκπροσώπηση των γυναικών στον κλάδο των οπτικοακουστικών, μια ευρύτερη προσέγγιση. Κείμενο από την Ιφιγένεια Βλαχογιάννη

Η εκπροσώπηση των γυναικών στον κλάδο των οπτικοακουστικών, μια ευρύτερη προσέγγιση. 

Κείμενο από την Ιφιγένεια Βλαχογιάννη 

Παρά τη σημαντική πρόοδο που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, η παρουσία των γυναικών που δραστηριοποιούνται επιχειρηματικά είτε ως εργοδότριες είτε ως αυτοαπασχολούμενες είναι κατά πολύ μικρότερη από την αντίστοιχη παρουσία των ανδρών.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 3ο τρίμηνο του 2019, το συνολικό ποσοστό απασχόλησης των γυναικών είναι 44,6% και των ανδρών 60,3%. 10,2% είναι το ποσοστό εκπροσώπησης των γυναικών στα Δ.Σ. των μεγαλύτερων εισηγμένων εταιριών στην Ελλάδα ενώ σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat 41,4% είναι το μισθολογικό χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών στην Ελλάδα.

Η υιοθέτηση πάντως πρακτικών για την αντιμετώπιση των έμφυλων διακρίσεων βασίζεται στην καλλιέργεια μιας κουλτούρας τέτοιας που να ενθαρρύνει τη διαφορετικότητα και την ενδυνάμωση των εργαζομένων, καθώς και τη διαφάνεια και στοχοθέτηση ως προς την αντιπροσώπευση των γυναικών σε ένα οργανισμό. 

Ακόμη, σημαντικές για κάθε επιχείρηση είναι πολιτικές και προγράμματα  που εξασφαλίζουν τη συμφιλίωση επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, την καταγραφή εκπαιδευτικών αναγκών, τη διευκόλυνση ευέλικτων μορφών εργασίας, την πρόσβαση των γυναικών στις νέες τεχνολογίες, αλλά και την ενδυνάμωση τους μέσω συνεχούς εκπαίδευσης, επιμόρφωσης και μέσω της ανάδειξης γυναικείων προτύπων.

Σύμφωνα με το DEG (Digital Entertainment Group), μετά από δύο συνεχόμενα χρόνια αυξήσεων στο ποσοστό των γυναικών που εργάζονται ως σκηνοθέτες, ο αριθμός τους μειώθηκε το 2021. Οι γυναίκες αποτελούσαν το 17% των σκηνοθετών που εργάζονταν στις 250 ταινίες με τις μεγαλύτερες εισπράξεις το 2021, από 18% το 2020. Το ποσοστό των γυναικών που εργάζονταν ως σκηνοθέτες στις 100 κορυφαίες ταινίες υποχώρησαν από 16% το 2020 σε 12% το 2021.

Πάνω από το 80% των ταινιών το 2021 ήταν άντρες. Συνολικά δηλαδή οι γυναίκες αντιπροσώπευαν το 25% όσων εργάζονταν σε βασικούς παρασκηνιακούς ρόλους (σκηνοθέτες, σεναριογράφοι, εκτελεστικοί παραγωγοί, παραγωγοί, μοντέρ, κινηματογραφιστές) το 2021, από 23% το 2020. Η αύξηση στο συνολικό ποσοστό οφείλεται σε αυξήσεις στα ποσοστά των γυναικών που εργάζονται ως εκτελεστικές παραγωγοί. 

Σύμφωνα επίσης με το European Audiovisual Observatory, με βάση την έρευνα που πραγματοποίησαν σε γυναίκες επαγγελματίες (Ευρωπαϊκών ταινιών μεγάλου μήκους), τα ευρήματα παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. 

Οι γυναίκες αντιπροσώπευαν το 23% όλων των σκηνοθετών ευρωπαϊκών ταινιών μεγάλου μήκους που δραστηριοποιούνται μεταξύ των ετών 2016 και 2020. Κατά μέσο όρο, οι γυναίκες σκηνοθέτες στο δείγμα συμμετείχαν, είτε μόνες είτε σε συνεργασία με άλλους συναδέλφους, προς την κατεύθυνση του 23% των ευρωπαϊκών ταινιών μεγάλου μήκους. 

Ωστόσο, οι γυναίκες σκηνοθέτησαν κατά μέσο όρο λιγότερες ταινίες από τους άνδρες και ήταν λιγότερο πιθανό να είναι οι μοναδικοί σκηνοθέτες ταινιών μεγάλου μήκους από τους άντρες ομολόγους τους. Για όλους αυτούς τους λόγους, το μέσο μερίδιο των γυναικών σκηνοθετών ανά ταινία ήταν 21% μεταξύ 2016 και 2020.

Το μερίδιο των ταινιών από ομάδες σκηνοθεσίας με γνώμονα τις γυναίκες ήταν ελαφρώς χαμηλότερο (20%), από τότε που οι γυναίκες συν - σκηνοθετούσαν μια ταινία, (στις περισσότερες περιπτώσεις ήταν σε συνεργασία με έναν άνδρα).

Σε ότι αφορά την παραγωγή και βασιζόμενοι πάντα στην ίδια έρευνα, οι γυναίκες αντιπροσώπευαν το 33% των ενεργών παραγωγών ευρωπαϊκών ταινιών μεγάλου μήκους 2016 και 2020. Οι γυναίκες παραγωγοί συμμετείχαν στην παραγωγή του 44% των ευρωπαϊκών ταινιών μεγάλου μήκους, είτε μόνες είτε σε ομάδες. Ωστόσο, κατά μέσο όρο, οι γυναίκες έτειναν ελαφρώς ως παραγωγοί σε λιγότερες ταινίες από τους άνδρες.

*Αξίζει να σημειωθεί πως η Ιφιγένεια Βλαχογιάννη είναι μέλος του Δ.Σ. του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, το οποίο και στην πλειοψηφία του αποτελείται από γυναίκες.

Γράφει η ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ ΒΛΑΧΟΓΙΑΝΝΗ

Project Manager ‘Epidotin’ 

Αιθουσάρχης – Μέλος του Europa Cinemas Network

Μέλος του Δ.Σ. του Ε.Κ.Κ. Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου