Εποχή Donald Trump

ΠΗΓΗ: 

κ. Elizabeth Cobbs*

Ο Ντόναλντ Τράμπ είναι ο "αγγελιοφόρος". Οι σύμμαχοι πρέπει να ακούσουν το μήνυμα που μεταφέρει. Η κούραση, η σύγχυση ακόμα και η απέχθεια που νιώθουν οι Αμερικανοί για το ίδιο το έθνος τους μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο σε ότι αφορά το ρόλο που παίζουν οι ΗΠΑ στην ασφάλεια είναι πραγματικοί και αυξάνονται. Οι ελίτ της εξωτερικής πολιτικής έχουν αγνοήσει το κοινό αυτό λαϊκό αίσθημα εδώ και καιρό. Ο εκλεγμένος Πρόεδρος με ξεδιάντροπο τρόπο πυροδότησε την ανησυχία του κόσμου λέγοντας ότι οι σύμμαχοι έχουν εκμεταλλευτεί την γενναιοδωρία και την γενναιότητα τους. 

Αυτό μπορεί να μην σημαίνει τίποτα για την αμερικανική πολιτική σε βραχυπρόθεσμο πλαίσιο. Ο Τραμπ εξαπέλυσε τις δυσαρέσκειες του χωρίς να εξηγήσει συνολικά τα προβληματικά σημεία που υπάρχουν κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας και χωρίς να αντιπροτείνει τις δικές του εναλλακτικές λύσεις. Στην πραγματικότητα ο αγγελιοφόρος μίλησε εκ μέρους και των δύο πλευρών. Ο Τραμπ ρίχνοντας λάδι στη φωτιά κάλεσε τις ΗΠΑ να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες, οι οποίες εύκολα μπορούν να κάνουν τις ΗΠΑ να φαίνονται ότι σηκώνουν ακόμα μεγαλύτερο βάρος στην πλάτη τους σε σχέση με τους συμμάχους της. 

Επίσης, ο Τραμπ άσκησε κριτική στον Τζόρτζ Μπους και στον Μπαράκ Ομπάμα για τις δαπανηρές επεμβάσεις που έκαναν στη Μέση Ανατολή. Ωστόσο, πρότεινε να υπάρχει Εθνικός Σύμβουλος Ασφαλείας ( Ο απόστρατος Στρατηγός Μάικλ Φλιν), ο οποίος θα παρακολουθεί τους μακρινούς τρομοκράτες στις χώρες που μαστίζονται από τη φτώχεια, καθώς αυτές αποτελούν υπαρκτή απειλή για την υπερδύναμη. Η κυβέρνηση Τραμπ ενδέχεται να αναθερμάνει την ένταση στην περιοχή με ακόμα μεγαλύτερο κόστος σε ζωές και χρήμα.

Όποιες και να είναι οι πολιτικές που θα ακολουθήσει ο εκλεγμένος Πρόεδρος, το βασικό πρόβλημα παραμένει. Οι αξίες της αμερικανικής κουλτούρας, η αυτοσιγουρία ακόμα και οι αμυντικές δαπάνες των συμμάχων έχουν ουσιαστικά αυξηθεί τα τελευταία εβδομήντα χρόνια, σε αντίθεση με τις προθέσεις που υπήρχαν κατά τη δημιουργία του ΝΑΤΟ. Παρόλη τη μίζερη αίσθηση της γνωστής ασυμφωνίας, η Αμερική συνέχιζε να τριγυρνά σε αυτό το μονοπάτι, τόσο που στην ουσία συνήθισε και δεν μπορεί να οραματιστεί ότι μπορεί να διαλέξει και κάποιο διαφορετικό. Το ίδιο και οι σύμμαχοι. 

Όμως είναι αναίσχυντο να περιμένεις από ένα βάρος να γίνει μη βιώσιμο. Πως θα μπορούσε ένα διεθνές σύστημα που βασίζεται σε κανόνες να διατηρηθεί χωρίς τους Αμερικανούς πεζοναύτες να κρατούν το μεγαλύτερο βάρος στα χέρια τους; 

Ο Ντόναλτ Τραμπ δεν έχει δώσει την εντύπωση ότι δεν πιστεύει σε μια τέτοια τάξη των πραγμάτων. Όπως και πολλοί Αμερικανοί απλά δε θέλει να πληρώσει ενα δυσανάλογο μερίδιο. Αυτό δεν είναι κάτι κακό. 

Οι νόρμες δουλεύουν μόνο όταν είναι διαδεδομένες Ο πόλεμος έχει μειωθεί σταδιακά τα τελευταία εβδομήντα χρόνια διότι τα οικονομικά πλεονεκτήματα αλλά και τα πλεονεκτήματα ασφαλείας που προσφέρει η συνεργασία τώρα ουσιαστικά έχουν μεγαλύτερα δυνητικά οφέλη από ότι μια ένοπλη σύρραξη. 

Τα έθνη κράτη έχουν αντικαστήσει διεξοδικά τις παγκόσμιες αυτοκρατορίες που διαδέχονταν η μια την άλλη. Η επιστροφή σε παλαιότερες νόρμες στις διεθνείς σχέσεις είναι απίθανες. Η συλλογική ασφάλεια θα ενδυναμωθεί αν κάθε ειρηνικό έθνος μάθει να κουβαλά το βάρος που της αναλογεί, γνωρίζοντας ότι αυτό πρέπει να κάνει. Αυτό δεν σχετίζεται με το να εγκαταλείψουν ο ένας τον άλλον οι σύμμαχοί, αλλά αντίθετα με το κρατήσουν το βάρος μαζί. 

Η αυτοκυριαρχία δίνει δύναμη στον κόσμο. Από την άλλη είναι κάτι ρεαλιστικό. Ακόμα και οι μικρές χώρες μπορούν και να υπερασπιστούν και έχουν υπερασπιστεί τα σύνορα τους σε περιπτώσεις μεγάλων συμφορών , όπως μας δείχνει το παράδειγμα του Βιετνάμ και της Φιλανδίας. Η προφανής και ολοένα και βαθύτερη δέσμευση στα δικαιώματα των μικρών εθνών του τελευταίου αιώνα δείχνει ότι είναι πιο εφικτό από ποτέ. 

Οι Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν μια από τις πιο πλούσιες, μεγαλύτερες και πιο τεχνολογικά ανεπτυγμένες χώρες. Ακόμα και αν βάζει ‘’απλώς’’ το λιθαράκι της στην παγκόσμια ασφάλεια, θα είναι αρκετό. Αναλογικά οι συνεισφορές των άλλων θα ενδυναμώσουν, δεν θα κάνουν πιο αδύναμη, την ελαστικότητα της τρέχουσας διεθνούς τάξης 

*Η Elizabeth Cobbs είναι συγγραφέας, Καθηγήτρια αμερικανικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Texas και τηλεοπτικός παραγωγός του ντοκιμαντέρ American Umpire.