8/3 - Γιορτή της Γυναίκας - Ένα κείμενο αφιέρωμα

Χρυσοθέα Μπασιά

Υπ. Διδάκτωρ Παν. Μακεδονίας

Επιστημονική Συνεργάτης ΚΕ.ΑΣ.Μ. Θράκης

8 Μαρτίου, μια μέρα που, ειδικά στη Θράκη, έχει ταυτιστεί με τη λεγόμενη «γυναικοκρατία», όταν οι νοικοκυρές που κάποτε δεν είχαν δικαίωμα ούτε να πάνε στο καφενείο γιατί ήταν ανδροκρατούμενος χώρος, έβγαιναν στα κέντρα και τα μαγαζιά και γλεντούσαν. Το βράδυ, γιατί το πρωί θα είχαν ξυπνήσει κανονικά, θα είχαν ξυπνήσει και ταίσει την οικογένεια και θα είχαν πάει τα παιδιά στο σχολείο μόνο για να γυρίσουν, να πάνε στο χωράφι, να πλύνουν, να καθαρίσουν και να μαγειρέψουν. Μετά, ωστόσο, θα ντυνόταν και θα βαφόταν και θα ήταν αυτές που θα κατέκλυζαν τις ταβέρνες και τα καφενεία, και ντυμένες και βαμμένες θα έπιναν και θα έτρωγαν με τις συγχωριανές τους. 

Ο φεμινισμός, που σαν κίνημα κατάφερε πολλά, έδωσε στις γυναίκες ανά τον κόσμο την ευκαιρία να ψηφίσουν, να εκφραστούν, να εργαστούν και να εισέλθουν δυναμικά στην κοινωνία. Μπορεί να μην έφτασε στην ελληνική επαρχία σαν κίνημα, αλλά τα αποτελέσματά του κατάφεραν να επηρεάσουν και την Ελλάδα η οποία, λόγω και της δικτατορίας, άργησε πολύ να προχωρήσει και ισορροπούσε πάντα ανάμεσα στο παραδοσιακό και το νέο, την «παλιά Ελλάδα» και την «Ευρώπη». Αν και σήμερα έχει φτάσει πλέον να διακωμωδείται, κάποτε ήταν στόχος και όραμα, μία ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο.

Οι Ελληνίδες επαρχιώτισσες φεμινίστριες δεν κάψανε στηθόδεσμους στη δεκαετία της απελευθέρωσης και της φιλελεύθερης επανάστασης στις ΗΠΑ και δεν παρήλαυναν στους δρόμους. Πολλές από αυτές τις γυναίκες έγιναν σύζυγοι και μάνες από προξενιά και θα τις ακούσεις ακόμη να παραπονιούνται που δεν τις «σπούδασαν» οι δικοί τους. Όμως, ήταν αυτές που μεγάλωσαν τη δική μας γενιά σαν γιαγιάδες και μαμάδες και στήριξαν τις κόρες και τους γιους τους να μορφωθούν και να γίνουν επιστήμονες. 

Οι Θρακιώτισσες αυτές οι «απλές» γυναίκες, που κάθε πρωί θα μας ετοίμαζαν ψωμί και γάλα και θα μας σταύρωναν για να γράψουμε καλά στο μάθημα, είναι αυτές που έκαναν τη σιωπηρή τους επανάσταση και έφεραν την αλλαγή λίγο λίγο. Με κάθε μικρής αξίας νόμισμα που κρύψανε για να δώσουν ένα επιπλέον χαρτζιλίκι στα παιδιά τους, με κάθε περιοδικό με ρομάντζα που διαβάζανε, με κάθε κρυφό γελάκι που ανταλλάξανε με τις γειτόνισσές τους, οι γυναίκες της Θράκης γεφυρώσανε σταδιακά τα χάσματα.

Την 8η Μαρτίου στη Θράκη δε γιορτάζουμε τη νίκη του φεμινισμού. Αυτή η μέρα δεν αφορά μία προσπάθεια επικράτησης της γυναίκας έναντι του άνδρα. Είναι μία παράδοση, μία γιορτή που μας θυμίζει εκείνες τις άλλες εποχές. Για τις νεότερες μπορεί να είναι απλώς μια ακόμη ευκαιρία για έξοδο αλλά για τις μεγαλύτερες σε ηλικία είναι η μέρα που θα βάλουν τα καλά τους και για λίγες ώρες θα γίνουν οι αφέντισσες του σπιτιού. Σε αυτές τις επαναστάτριες αξίζει να αφιερωθεί αυτό το κείμενο. Χρόνια τους πολλά, χρόνια μας πολλά, χρόνια πολλά σε όλες και όλους.