Τετάρτη 11 Ιουλίου 2018

Ελληνο-ρωσικές σχέσεις: Νέα Διλήμματα και Προοπτικές

Σχετική εικόνα

Γράφει η Αικατερίνη Δαουτάκου, υπεύθυνη της Επιστημονικής Έρευνας και Καινοτομίας της Διεύθυνσης Πελοποννήσου του Κέντρου Αστικής Μεταρρύθμισης (ΚΕ.ΑΣ.Μ), προπτυχιακή φοιτήτρια στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.

Φωτογραφία της Katerina Daoutakou.

    Με αφορμή την απέλαση των δύο πρέσβεων της Ρωσικής Ομοσπονδίας από την Αθήνα και την δήλωση του Ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών  , αλλά και λόγω της επερχόμενης συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ , δίνεται η δυνατότητα να θιχτεί ο ρόλος της Ελλάδας στο Παγκόσμιο Γίγνεσθαι , τα νέα διλήμματα και οι προοπτικές που δημιουργούνται στις σχέσεις της με την Ρωσία.

  Ενίοτε , οι σχέσεις της Ελλάδας με την Ρωσία ήταν καλές παρόλο που η χώρα μας έχει επιλέξει την Δυτική Προοπτική ,εδώ και πολλά χρόνια μέσω των υπερεθνικών θεσμών όπως το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση . Ωστόσο , άξιο απορίας είναι να μελετηθεί το περιστατικό της απέλασης των δύο Ρώσων πρέσβεων , όχι μόνο στην μικρή κλίμακα της πραγματοποίησης ενός γεγονότος  , ούτε απλώς στο επίπεδο των απλών διακρατικών διενέξεων , αλλά σε μεγαλύτερη κλίμακα όπως αυτό της Διεθνούς Διπλωματίας και των Συμφερόντων και των δύο πλευρών.

     Η κατάσταση  μεταξύ των σχέσεων της Ρωσίας με την Ελλάδα αναγνωρίζονται ότι είναι λίγο τεταμένες λόγω του Τουρκικού παράγοντα. Σε αυτό , όμως έρχεται να ρίξει περισσότερο λάδι στην φωτιά η απέλαση των Ρώσων πρέσβεων με κατηγορίες όπως τον παράνομο χρηματισμό δημόσιων φορέων και της κατασκοπείας .  Όπου , η χώρα καλείται ναι μεν να καταγγείλει το γεγονός αυτό και να τηρήσει από την μεριά της τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου για τους Διπλωμάτες , αλλά και να διατηρήσει καλές σχέσεις με την Ρωσία , μέσα σε ένα περιβάλλον ήδη τεταμένο λόγω του Σκοπιανού , της Τουρκίας , της Συρίας και των φλεγόμενων γεγονότων στην Ανατολική Μεσόγειο. 

   Με την Ελλάδα να προσπαθεί να κρατήσει τα ηνία του θεματοφύλακα των υπερεθνικών οργανισμών στα Βαλκάνια και στην Μεσόγειο , άλλα και να διατηρήσει έστω και αυτές τις μετριοπαθείς έως ψυχρές σχέσεις με την Ρωσία. Θέτοντας έτσι , ένα νέο δίλημμα στις σχέσεις μεταξύ τους που είναι αυτό της νομιμότητας , της σταθερότητας και της αμοιβαιότητας.

   Νομιμότητας λόγω του ότι θα πρέπει να κινείται με βάση το Διεθνές Δίκαιο και τις Συμφωνίες . Σταθερότητας εξαιτίας τους γεγονότος ότι αποτελεί έναν σημαντικό και αξιόπιστο θεματοφύλακα για την περιοχή των Βαλκανίων ως προς την Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση  και την Βορειοατλαντική Συμμαχία , αλλά και ότι συντελεί ως φορέας της διατήρησης του Status quo. Βέβαια , θα πρέπει να σημειωθεί ότι έχει συμβάλει στην διατήρηση της ασφάλειας στην Νότια Ανατολική Ευρώπη και στην Ανατολική Μεσόγειο , έως ένα βαθμό με την αποφυγή διενέξεων μέσω της Διπλωματίας και την Στρατηγική της Αποτροπής . Κάτι που την κάνει ένα από τους μεγαλύτερους πυλώνες σταθερότητας στην περιοχή.

    Τώρα , εκεί που τίθεται  το πιο μεγαλύτερο ζήτημα είναι σχετικά με την αμοιβαιότητα προς τα συμφέροντα των δύο χωρών , την ανάγκη  για επιβίωση και της παρουσίας της μίας  στην Μεσόγειο και της άλλης για ασφάλεια και σταθερότητα. Όπου , με την μεν Ελλάδα να προσπαθεί να γίνει δυνητικά ένας περιφερειακός παίκτης που έχει δεσμευτικό ρόλο προς την ασφάλεια και την Ολοκλήρωση και την δε Ρωσία να φοβάται να χάσει τους τελευταίους δορυφόρους της ή ακόμα καλύτερα την επιρροή της στα Βαλκάνια. 

  Θα μπορούσε να βγει η Ελλάδα κερδισμένη από μία συμμαχία με την Ρωσία ; Αυτή την στιγμή όχι , διότι η γειτονική μας Τουρκία έχει μία επιθετική στάση προς την Ελλάδα , και έχει ως καλύτερη σύμμαχο της την Ρωσία . Συν το γεγονός , ότι η Ρωσία διατηρεί κακές σχέσεις με το ΝΑΤΟ λόγω της υπόγειας εμπλοκής της σε διάφορα ζητήματα , μαζί με την πώληση πυρομαχικών σε πολύ χαμηλότερη τιμή σε μέλη της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας. 

 Δυνητικά , θα μπορούσε η Ελλάδα να έχει καλές σχέσεις με την Ρωσία , εφόσον πληχθούν τα ζωτικά συμφέροντα της δεύτερης στην Μέση Ανατολή από την Τουρκία .(Λιμάνι της Ταρτούς)  Βέβαια , αυτό θα άλλαζε  όλο το παίγνιο και τις προοπτικές των δύο χωρών  . Ωστόσο , το αποτέλεσμα θα καθοριζόταν από το εάν συγκλίνουν οι προθέσεις των δύο χωρών από των υπόλοιπων συμμάχων και το πόσο κερδισμένη θα βγει η κάθε πλευρά. 

    Σαφώς , μία τέτοια είδους διένεξη έστω και μικρής κλίμακας θα μπορούσε να βάλει μία ταφόπλακα στις εσωτερικές ερινύες που υπάρχουν στο εσωτερικό της χώρας για την διαφορά του συμμάχου , του φίλου και  του αντιπάλου . Εν τούτοις , θα αποτελούσε μία καλή αφορμή για να ξαναβρεί η Ελλάδα τους ρυθμούς της , να προσαρμοστεί στις ανάγκες της νέας παγκόσμιας τάξης της διπλωματίας και της διεθνούς πολιτικής που συνέχεια διαμορφώνεται  , αναθεωρώντας τόσο τον ρόλο , όσο και την δυναμική της , αλλά και να ορίσει τα όρια της.

    Γενικότερα ,  θα είχε μεγάλο ενδιαφέρον να παρακολουθήσουμε εάν αυτή η απέλαση και τα πιθανά αντίποινα καταλήξουν σε ένα μεγάλο διπλωματικό και γεωπολιτικό ring … ή απλώς θα παραμείνει μία ακόμη διένεξη που ναι μεν θα είναι μικρή , αλλά  καθοριστική … Όμως , δεν πρέπει να αμεληθεί ότι σε αυτή την διένεξη η Ελλάδα δεν θα απαντήσει και θα δράσει αυτόβουλα μαζί με την Ρωσία , διότι στην κατάληξη της θα παίξουν σημαντικό ρόλο οι τρίτοι και οι εξωτερικοί παράγοντες. 

Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι και τα δύο κράτη δεν είναι ανεξάρτητα , αλλά ότι φέρνουν το ίδιο βάρος για τις πράξεις τους στην Διεθνή Κοινότητα , παρόλο που η ισχύς  του ενός μπορεί να είναι μεγαλύτερη από του άλλου  . Η συνέχεια θα δείξει … 

Το άρθρο αναφέρεται στις ελληνορωσικές σχέσεις μετά την απέλαση των δύο Ρώσων πρέσβεων , στα αμοιβαία και στα αντικρουόμενα συμφέροντα των δύο χωρών , αλλά στα διλήμματα και στις προοπτικές που προκύπτουν .

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου