Οι Σχέσεις Ελλάδος και Ισραήλ επί Πλαστήρα και Παπάγου

Αριέλ Λεκαδίτης 

Ιστορικός

M.Sc. Holocaust Studies 

University of Haifa 

Η Ελλάδα  στην ψηφοφορία στα Ηνωμένα Έθνη  είχε ψηφίσει ενάντια στη δημιουργία ενός Εβραϊκού Παλαιστινιακού κράτους. Αυτό λοιπόν σημαίνει ότι η Ελλάδα είχε αναγνωρίσει de facto και όχι de jure το Ισραήλ. Δηλαδή ότι το αναγνώριζε ως υπαρκτή πραγματικότητα αλλά όχι ως κράτος υπό τη διεθνή νομική έννοια. Κατά συνέπεια λοιπόν, στο Ισραήλ υπήρχε διπλωματικός υπάλληλος με πρεσβευτικό βαθμό και όχι απευθείας πρέσβης. 

Η Ελλάδα έπειτα από την απελευθέρωση της από το Γερμανικό ζυγό προσπαθούσε να σηκωθεί από την λαίλαπα του Ναζισμού. Δυστυχώς όμως η φαγωμάρα συνεχίστηκε και με τον εμφύλιο πόλεμο. Οι σχέσεις Ελλάδος και Ισραήλ την περίοδο 1948-1951 ήταν επιεικώς τραγικές. Η Ελλάδα όπως αναφέραμε και παραπάνω είχε ψηφίσει αρνητικά στην ίδρυση του Κράτους του Ισραήλ. Πολλοί προσπαθούν ακόμα και σήμερα να δικαιολογηθούν πως την εξωτερική πολιτική την ασκούσε η Αμερική και πως είχαν πρώτο μέλημα να περιορίσουν το ΚΚΕ και πως κατά κάποιο τρόπο η εξωτερική πολιτική ήταν σε αυτόματο πιλότο υπό τον δάκτυλο των ΗΠΑ.

Κάτι τέτοιο εν μέρη είναι σωστό αλλά στην ουσία είναι μια υπεκφυγή στην ουσία του προβλήματος. Το ελληνικό κράτος τόσο με τον Πλαστήρα όσο και με τον Παπάγο δεν ήταν φιλικό προς τους εβραίους που είχαν επιστρέψει από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Δεν θα πω πως ήταν αντισημίτες, αλλά απλά θεωρούσαν τους εβραίους δεύτερης κατηγορίας Έλληνες. Ο καλός φίλος Ντίνος Μάτσας από την Κέρκυρα, επιζών του Ολοκαυτώματος (δυστυχώς πέθανε πριν 2 χρόνια) μου είχε πει σε μια από τις αμέτρητες κουβέντες που κάναμε τις Παρασκευές στη συναγωγή, ότι με το που ήρθε ο από το στρατόπεδο τον καλέσαν να υπηρετήσει στο Γράμμο και το Βίτσι.

Βέβαια η πατρίδα έκανε το αυτονόητο ως όφειλε. Αλλά πολλές φορές πρέπει να βλέπουμε και το ηθικό κομμάτι μιας ιστορίας. Ο Ντίνος Μάτσας όπως και τόσοι άλλοι Εβραίοι δεν είχαν συνέλθει από τις κακουχίες του Άουσβιτς και από τα στρατόπεδα του θανάτου και το ελληνικό κράτος τους ξανά έστελνε σε ένα πεδίο να ξανά βιώσουν  τον θάνατο. Έτσι λοιπόν  το ελληνικό κράτος  συνέχιζε τις ίδιες τακτικές με τους Εβραίους, ήταν δυνατόν  να  άλλαζε κάτι στις σχέσεις με το Ισραήλ;

Οι σχέσεις λοιπόν τότε, με Παπάγο και Πλαστήρα, ήταν μηδαμινές και εξευτελιστικά ανύπαρκτες. Προσωπική γνώμη μου είναι πως η Ελλάδα,  δεν ήθελε να είχε σχέσεις με ένα κράτος που πολλοί τότε, μπορεί να πίστευαν ότι έχει ημερομηνία λήξης.  Τέλος, δεν θέλω να πω πως οι Παπάγος και Πλαστήρας ήταν άνθρωποι, οι οποίοι δεν ήθελαν να έχουν σχέσεις με ένα νεοσύστατο κράτος, απλά δυστυχώς ή ευτυχώς στην εξωτερική πολιτική δεν είχαν την διορατικότητα του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, ο οποίος ήξερε να διαλέγει πάντα τους σωστούς συμμάχους.