Σχίσμα της Ρωσικής Εκκλησίας - Οικουμενικού Πατριαρχείου... και από πίσω η Διπλωματία

Γράφει η Αικατερίνη Δαουτάκου
Προπτυχιακή φοιτήτρια στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Υπεύθυνη της Επιστημονικής Έρευνας και Καινοτομίας στο ΚΕ.ΑΣ.Μ. στην Διεύθυνση Πελοποννήσου

Ποιος κάποτε θα μπορούσε να φανταστεί την αποκοπή της Ρωσικής Εκκλησίας από το Οικουμενικό Πατριαρχείο ; Θα ακουγόταν σαν κακοπροέραιτο αστείο στα αυτιά μας , αλλά και συνάμα μία πολύ μακρινή πραγματικότητα . Ωστόσο , δεν παύει να είναι η αλήθεια . Μία αλήθεια που δεν συνάδει μόνο με τα θρησκευτικά τετελεσμένα και τις έριδες μεταξύ των Εκκλησιών , όμως και  με  την Εξωτερική Πολιτική των κρατών που θα ακολουθήσουν αναγκαστικά διαφορετικούς δρόμους. 

Παύει πλέον να ισχύει αυτό που οι περισσότεροι λέγαμε ‘ Οι Ρώσοι οι ορθόδοξοι αδελφοί μας’ και ξεκινάμε να κάνουμε μία στροφή εάν όχι  360 μοιρών , τουλάχιστον 180 ,  να καταλαβαίνουμε ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο και ότι οι αξίες  που στο κάθε άνθρωπο θα φάνταζαν απλά γίνονται μέσα πίεσης για την εξωτερική πολιτική ενός κράτους ή μίας δύναμης . Ναι μεν , θα μπορούσε κάποιος χωρίς καμία ουσιαστική  διάκριση να την κατατάξει απλώς την κίνηση  στην  Πολιτισμική Διπλωματία , αλλά για έναν λεπτολόγο θα πήγαινε από μόνη της στην κατηγορία της Θρησκευτικής  Διπλωματίας.

Ίσως επειδή  θα ήταν δυνατόν να εξυπηρετήσει σε μεγαλύτερο βαθμό τα κρατικά συμφέροντα από ό,τι το πολιτιστικό και πολιτισμικό στοιχείο που ναι μεν ενώνει τους λαούς  , αλλά δεν μπορεί να ασκήσει τόση μέγιστη επιρροή , όπως η Θρησκεία μεμονωμένα . Ας μην ξεχνάμε ότι στο όνομα του Θρησκευτικού Πιστεύω έχουν γίνει αγαθοεργίες και εγκλήματα συνάμα. Βέβαια , στην περίπτωση του συγκεκριμένου Σχίσματος δεν  θα γινόταν κάποιος πόλεμος φυσικά , αλλά δεν ήταν δυνατόν να μην υπάρξουν κάποιες ουσιαστικές διαχωριστικές γραμμές οι οποίες θα  δημιουργήσουν παράλληλες προοπτικές . Κάτι το οποίο σημαίνει ότι κάθε Εκκλησία θα χαράξει το δρόμο της , ωστόσο και τα κράτη αναλόγως με το θρήσκευμα και σε ποια υπάγονται θα ακολουθήσουν την δικιά τους λογική . Ωστόσο σε όλα αυτά , δεν είναι μόνο το θέμα του δρόμου που  θα ακολουθήσει το κάθε κράτος , αλλά πόσο θα μπορούσε να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα του και να  προστατεύσει τον πληθυσμό του είτε είναι στο εσωτερικού του,  είτε σε ξένο κράτος.

Ειδικότερα , στην Περίπτωση της Ουκρανίας που είναι γειτονική με την Ρωσία και κάποτε ανήκε και στην σφαίρα επιρροής της . Όμως , τα πράγματα δεν σταματάνε εκεί  . Με  μία κριτική  και εμβαθυμένη ματιά παρατηρείται ότι η δήλωση του Πεσκόφ στο Σ.Α του ΟΗΕ σχετικά με  το θέμα της Ουκρανικής Εκκλησίας δεν παραπέμπει μόνο στο θρησκευτικό περιεχόμενο του θέματος , αλλά θυμίζει έντονα το επιχείρημα της προστασίας των Ρωσόφωνων  πληθυσμών στην Κριμαία . Θα ήταν αρκετό αυτό  το επιχείρημα για να ισχυριστούμε ότι θα υπάρξει μία νέα Κριμαϊκή Κρίση στην περιοχή ; Σαφώς και όχι σε πραγματικά δεδομένα  , αλλά αυτό έρχεται να αυξήσει περισσότερο την ανησυχία της Ουκρανίας , ότι σε περίπτωση που χρειαστεί η Ρωσία θα είναι άγρυπνος φρουρός για τους πληθυσμούς της  . Κάτι που την κάνει να αυξήσει την επιρροή της περισσότερο στα εσωτερικά θέματα της χώρας , αλλά και να χρησιμοποιήσει υπέρ της  τις διασυνδέσεις της ,  όπως αυτή με την Αλβανία  , αλλά και να πάρει με το μέρος της τους χριστιανικούς πληθυσμούς της Συρίας λόγω της προστασίας και της υποστήριξης  στον Εμφύλιο. 

Γενικότερα , σε αυτή την διένεξη δεν θα είναι απαραίτητο  να υπάρξει χρήση της ένοπλης βίας . Βέβαια , θα έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον να παρατηρηθεί με το τι μέσα ακόμη θα προσπαθήσει η Ρώσικη μεριά να αποτρέψει την Αυτοκεφαλία της Ουκρανίας , αλλά και τις κινήσεις θα κάνει και το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Ας μην ξεχνάμε και το Τρίτο Παράγοντα που είναι ικανός να παίξει καθοριστικό ρόλο σε αυτό . Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν θα είναι απλώς παιχνίδι για πολλούς  , αλλά θα είναι για ουσιαστικούς και  δυνατούς παίκτες οι  οποίοι θα πρέπει να αποφύγουν τις σπασμωδικές κινήσεις και να λάβουν υπόψη τους την μετέπειτα πορεία και το επόμενο βήμα τους . Το μόνο δεδομένο είναι ότι επιλογές τους θα κρατήσουν αμείωτο το ενδιαφέρον , όπως και η συνέχεια...