Ο "80άρης" Μπάιντεν, ο "75άρης" Τραμπ... Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία υποψήφιοι στα χρονικά στις αμερικανικές εκλογές και οι αντιπρόεδροι που ίσως, σε αυτή την περίπτωση, δεν μείνουν στη σκιά των πολιτικών τους προϊσταμένων.
«Καταδικασμένοι» να ζουν στη σκιά των πολιτικών τους προϊσταμένων, οι αντιπρόεδροι στις ΗΠΑ έρχονται, παρέρχονται και ενίοτε χάνονται μέσα στον ρου της ιστορίας. Ποιος θυμάται, άραγε, σήμερα ονόματα όπως εκείνα του Νταν Κουέιλ (που είχε υπηρετήσει υπό τον Τζορτζ Μπους τον πρεσβύτερο) ή του Γουόλτερ Μοντέιλ (που είχε υπηρετήσει υπό τον Τζίμι Κάρτερ);
Ο «πολεμοχαρής» Ντικ Τσένεϊ (ως αντιπρόεδρος στο πλευρό του Τζορτζ Μπους του νεότερου την περίοδο που οι Ηνωμένες Πολιτείες εισέβαλαν στρατιωτικά σε Ιράκ και Αφγανιστάν) και ο «οικολόγος» Αλ Γκορ (ως αντιπρόεδρος στο πλευρό του Μπιλ Κλίντον) αποτελούν τις εξαιρέσεις πολιτικών που, αν και «αντί», δεν έμειναν «υπό» ή «εκτός» αλλά κατάφεραν στην πορεία να εξασφαλίσουν τη δική τους αυτόφωτη «λάμψη»...
Αν και απαξιωμένος επί σειρά δεκαετιών, ο θεσμός του αντιπροέδρου βρίσκεται επισήμως εκεί για να καλύπτει τα όποια προεδρικά κενά όταν προκύπτουν. Ο αντιπρόεδρος είναι άλλωστε και ο πρώτος στη σειρά για να διαδεχθεί τον πρόεδρο (δεύτερος είναι ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων) εάν για παράδειγμα εκείνος πεθάνει, παραιτηθεί ή αποπεμφθεί. Συχνά μάλιστα, οι αντιπρόεδροι επιλέγονται με κριτήριο ακριβώς αυτό το ενδεχόμενο μιας προεδρικής απώλειας ή προεδρικής αρρώστιας/αδυναμίας, σε συνάρτηση δηλαδή με την ηλικία ή την κατάσταση της υγείας του ιδίου του υποψηφίου προέδρου.
Όταν ο Ρεπουμπλικάνος Τζον Μακέιν κατέβηκε στις προεδρικές εκλογές του 2008 ενάντια στον Μπαράκ Ομπάμα, είχε στο πλευρό του την κατά πολύ νεότερη Σάρα Πέιλιν. Για την ιστορία, ο Μακέιν ήταν τότε 72 ετών και η Πέιλιν 44. «Μιλάμε για έναν αντιπρόεδρο που ενδέχεται να κληθεί να αναλάβει πρόεδρος ανά πάσα στιγμή», σχολίαζε τότε ο Αμερικανός ιστορικός Ντάγκλας Μπρίνκλεϊ, εκφράζοντας αμφιβολίες αναφορικά με την κατάσταση της υγείας του γεννημένου το 1936 Μακέιν.
Αλλά και παλαιότερα, στις προεδρικές εκλογές του 1980, ο τότε 69χρονος Ρόναλντ Ρίγκαν είχε επιλέξει να έχει ως υποψήφιο αντιπρόεδρο στο πλευρό του τον τότε 56χρονο Τζορτζ Μπους, θεωρώντας έτσι θα καταφέρει να κατευνάσει και τις ανησυχίες των ψηφοφόρων που ενδεχομένως να τον θεωρούσαν πολύ «ηλικιωμένο» ως 69χρονο.
Εν έτει 2020 πια, την προεδρία των ΗΠΑ βρίσκονται να διεκδικούν ένας 74χρονος (ο Ντόναλντ Τραμπ) και ένας 77χρονος που σε ολίγες εβδομάδες μάλιστα γίνεται 78 (ο Τζο Μπάιντεν). Μπορεί να ακούγεται μακάβριο αλλά ένα από τα ερωτήματα που κυκλοφορούν ευρέως είναι το «εάν αυτοί θα καταφέρουν να βγάλουν τετραετία;».
Συνολικά οχτώ Αμερικανοί πρόεδροι απεβίωσαν ενώ ακόμη βρίσκονταν στην εξουσία (τελευταίοι μεταξύ αυτών ο Τζον Φ. Κένεντι και ο Φραγκλίνος Ρούζβελτ). Χαρακτηριστική είναι και η περίπτωση του Ρίτσαρντ Νίξον που παραιτήθηκε. Υπήρξαν όμως και Αμερικανοί ηγέτες που νόσησαν σοβαρά κατά τη διάρκεια της προεδρικής τους θητείας, όπως για παράδειγμα ο Ρόναλντ Ρίγκαν και ο Ντουάιτ Αϊζενχάουερ. Με άλλα λόγια, έχει συμβεί κατ' επανάληψη στο παρελθόν οι αντιπρόεδροι να καλούνται να αναλάβουν προεδρικά καθήκοντα λόγω «αδυναμίας» του προέδρου.
Το θέμα επανέρχεται στο προσκήνιο πια εν όψει των προεδρικών εκλογών της 3ης Νοεμβρίου, με δεδομένο ότι οι Τραμπ και Μπάιντεν ξεχωρίζουν ως το γηραιότερο δίδυμο υποψηφίων στα αμερικανικά χρονικά. Τα βλέμματα στρέφονται, ως εκ τούτου, στον 61χρονο υποψήφιο αντιπρόεδρο των Ρεπουμπλικάνων Μάικ Πενς και την 56χρονη υποψήφια αντιπρόεδρο των Δημοκρατικών Κάμαλα Χάρις.
Ως προς το πολιτικό άστρο του υπερσυντηρητικού Μάικ Πενς, οι προσδοκίες είναι περιορισμένες και ο πήχης σχετικά χαμηλά. Οι αδυναμίες της πρώτης τετραετίας του Τραμπ στην προεδρία, ειδικά στο μέτωπο της αντιμετώπισης της πανδημίας του κορονοϊού, έχουν θολώσει άλλωστε εκ των πραγμάτων και την εικόνα του ευαγγελικού Πενς, ενός πολιτικού (άλλοτε βουλευτή και πάλαι ποτέ κυβερνήτη της πολιτείας της Ιντιάνα) ο οποίος είχε στο πρόσφατο παρελθόν μεταξύ άλλων αποκηρύξει και την κλιματική αλλαγήως «μύθο»... Εάν πάντως ισχύουν όσα αναφέρει ο δημοσιογράφος Μπομπ Γούντγουορντ στο βιβλίο του «Φόβος: Ο Τραμπ στον Λευκό Οίκο» («Fear: Trump in the White House»), τότε ένα σενάριο που είχε όντως συζητηθεί στο παρελθόν ήταν εκείνο της προεδροποίησης του Μάικ Πενς στη θέση του Τραμπ με αντιπρόεδρο στο πλευρό του Πενς την άλλοτε υπουργό Εξωτερικών του Μπους, Κοντολίζα Ράις.
Το πολιτικό μέλλον της Κάμαλα Χάρις από την άλλη, διαφαίνεται πολλά υποσχόμενο, όχι μόνο επειδή ο 77χρονος Τζο Μπάιντεν βρίσκεται μπροστά στις δημοσκοπήσεις αλλά και επειδή εάν εκείνος κερδίσει, θα κληθεί να αναλάβει τα ηνία μιας χώρας σε κρίση. Θα μπορούσε να χειριστεί κανείς μόνος του έναν τέτοιο γολγοθά, με την πανδημία ακόμη σε εξέλιξη και τις «πληγές» της διακυβέρνησης Τραμπ ακόμη ορατές στον κοινωνικό και πολιτικό ιστό; Προφανώς και όχι.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ωστόσο, ο ρόλος του αντιπροέδρου θεωρείται δεδομένο πως θα ενισχυθεί, με τον ίδιο τον Μπάιντεν κατά πάσα πιθανότητα να καλωσορίζει μάλιστα μια τέτοια ενίσχυση... αφήνοντας στην Χάρις μεταξύ άλλων και τη «βρώμικη δουλειά» της σύγκρουσης με την αντιπολίτευση. «Ο αντιπρόεδρος του Τζο Μπάιντεν θα είναι κατά πάσα πιθανότητα ο πιο ισχυρός στα αμερικανικά χρονικά», έγραφε το περιοδικό «the Atlantic» ήδη από τον περασμένο Ιούλιο. Τι σημαίνει αυτό για την ίδια την 56χρονη Κάμαλα Χάρις; Ότι θα μπορούσε να επισκιάσει τον πρόεδρο ή ακόμη και να τον διαδεχτεί στην προεδρία το 2024, εάν όχι νωρίτερα.
Τι θα σήμαινε κάτι τέτοιο πολιτικά για τις ΗΠΑ; Ενδεχομένως πολλά. Καταρχάς θα σηματοδοτούσε μια στροφή 180 μοιρών μακριά από τις «νοοτροπίες» και την «κουλτούρα» της προεδρίας Τραμπ. Η γερουσιαστής από την Καλιφόρνια Κάμαλα Χάρις τοποθετείται άλλωστε πολιτικά στα αριστερά του Τζο Μπάιντεν, ως ίσως η περισσότερο «φιλελεύθερη» («liberal» με την αμερικανική σημασία της λέξης) μεταξύ των εν ενεργεία γερουσιαστών. Οι New York Times την χαρακτηρίζουν «πραγματίστρια». Το προσκείμενο στους Ρεπουμπλικάνους Fox News αντιθέτως από την άλλη, την αντιμετωπίζει ως «ακραίο στοιχείο» («radical»). Το λόμπι των υδρογονανθράκων, οι υποστηρικτές της οπλοκατοχής και οι εχθροί των αμβλώσεων έχουν λόγους να μην θέλουν μια γυναίκα σαν την Χάρις(κόρη μεταναστών με καταγωγή από την Ινδία και τη Τζαμάικα) στην εξουσία των ΗΠΑ.
Εάν εκλεγεί στην προεδρία ο Μπάιντεν, η Κάμαλα Χάρις θα γράψει ιστορία δίπλα του ως η πρώτη γυναίκα αντιπρόεδρος στα αμερικανικά χρονικά. Δεν θα είναι, ωστόσο, η πρώτη φορά που εκείνη γράφει ιστορία. Το έχει ξανακάνει... ως η πρώτη στα χρονικά γυναίκα γενικός εισαγγελέας στην πολιτεία της Καλιφόρνια (2011-2016)... αλλά και ως η δεύτερη στα χρονικά μαύρη γυναίκα που εξελέγη γερουσιαστής (τον Νοέμβριο του 2016).
Και αν φτάσει στην αντιπροεδρία η Κάμαλα Χάρις, γιατί εν συνεχεία να μην περάσει κάποια στιγμή και στην προεδρία; Ο ίδιος ο Μπάιντεν ήταν, άλλωστε, αντιπρόεδρος του Ομπάμα, ο Τζορτζ Μπους ο πρεσβύτερος αντιπρόεδρος του Ρίγκαν, ο Ρίτσαρντ Νίξον του Αϊζενχάουερ, ο Λίντον Τζόνσον του Κένεντι...
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου